Agostino Nifo; (d. y. 1473, Sessa, Napoli Krallığı – ö. 1538’den sonra, Salerno?), Rönesans dönemi İtalyan düşünürdür. Önceleri Aristoteles felsefesini Hıristiyanlık karşıtı bir yaklaşımla yorumlamış, ama daha sonra ruhun ölümsüzlüğünü savunmuştur.
Yaklaşık 1490’da Padova Üniversitesi’nde, Aristoteles felsefesinin İbn Rüşdcü yorumunu okutan Nicoletta Vernia ve Brabantlı Siger’den ders aldı. Bu okulda öğretilen görüşler, 12. yüzyıl Arap filozofu İbn Rüşd’ün Aristoteles yorumlarına, dünyanın sonsuzluğu, ölümsüz ve evrensel ruhun ölümden sonra bütün bireylerin ruhlarını kendi içinde topladığı ilkelerine dayanıyordu. De intellectu et daemonibus (1492; Zihin ve Şeytanlar Üzerine) adlı kitabında bu doğrultuda düşünceler geliştiren Niphus, İbn Rüşd’ün Aristoteles üzerine yorumlarını düzenleyerek yayımlarken Hıristiyanlığa daha yakın olan bir yoruma vardı. Katı bir İbn Rüşdcü olan Pietro Pomponazzi’nin yerine üniversitenin felsefe kürsüsünün başına geçtiyse de (1496), Pomponazzi’nin geri dönmek istemesi nedeniyle istifa etti. Daha sonra, Napoli, Roma ve Salerno’da dersler verdi.
Floransa Okulu’nun Yeni-Platoncu görüşlerinin etkisiyle Aquinolu Aziz Tommaso’ nun geliştirdiği Aristotelesçilik ve Hıristiyanlık sentezine yaklaştı. Papa X. Leo’nun isteği üzerine yazdığı Tractatus de immortalitate animae contra Pomponatium’da (1518; Ruhun Ölümsüzlüğü Üzerine Pomponazzi’ ye Karşı Deneme) Pomponazzi’nin, insan ruhunun maddesel bir organizma olarak ölümle birlikte dağılıp yok olduğu tezini çürütmeye çalıştı. Bu yapıt, 1520’de kont unvanını almasını sağladı. Piza Üniversitesi’ne profesör olarak atandıktan sonra, Niccolo Machiavelli’nin 1513’te yazdığı II principe’dan (1532; Hükümdar, 1932) alınma bölümler içeren De regnandi peritia’ yı (1523; yönetme Becerisi Üzerine) yayımladı. Öteki kitapları arasında Aristoteles’in yapıtlarına ilişkin yorumların yer aldığı 14 ciltlik bir çalışma (1654), siyaset ve ahlak üzerine çeşitli incelemeler ve De Pulchro et Amore (Güzellik ve Sevgi Üzerine) adlı deneme sayılabilir.
kaynak:nkfu