Enver Sedat; Mısırlı devlet adamıdır (Nildeltası/Taleh Menufiye 1918 – Kahire 1981).
1936’da girdiği Abbasiye Askeri Akademisi’nde Cemal Nasır ile tanışarak yakın bir dostluk kurdu. Okulu bitirdikten sonra Özgür Subaylar Hareketi’nin kurucuları arasında yer aldı. İkinci Dünya Savaşı’nda Almanlarla işbirliği yapmaya yöneldiyse de 1942 Ekimi’nde yakalanarak subaylıktan uzaklaştırıldı ve tutuklandı. Tutuklu kampında 1944 Ekimi’nde kaçtı. 1946’da bu kez İngiliz yanlılarına düzenlenen suikastlar nedeniyle tutuklandı ve 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1950’de yeniden orduya döndü ve Özgür Subaylarla sivil örgütler arasında bağlantı sağlamakla görevlendirildi. 1952 Darbesi’nden sonra; Devrim Komuta Konseyi üyeliği, Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Devlet Bakanlığı (1954-1956), Arap Sosyalist Birliği Genel Sekreterliği (1957-1961), Ulusal Meclis Başkanlığı (1961-1968) görevlerinde bulundu. 1969’da devlet başkanlığı yardımcılığına getirildi. Nasır‘ın ölümü (Eylül 1970) üzerine, devlet başkanlığına seçildi. Partinin sol kanadı tarafından içte ılımlı, dışta kararsız davrandığı öne sürülerek eleştirildi. Ali Sabri ve Şaravi Cuma önderliğindeki sol kanadı tasfiye etti (Mayıs 1971). Ardından parti, sendika ve meslek kuruluşlarında yeni seçimlere gidip durumunu sağlamlaştırdı. Sovyet askeri danışmanlarını ülkeden çıkarıp üsleri denetim altına aldı (Temmuz 1972). 1973 Ekim’inde beklenmedik bir saldırıyla İsrail’e savaş açan Mısır’ın askeri başarıları, Arap dünyasındaki saygınlığını artırdı. Dış politikada ABD’ye yaklaştı. 1971’de imzalanan Mısır-SSCB Dostluk Antlaşması’na son verdi (1976). Kasım 1977’de, İsrail Parlamentosunda yaptığı konuşmanın ardından barış için yoğun çaba harcadı. ABD Başkanı J. Carter’ın öncülüğünde, Sedat ile Begin arasında yapılan görüşmeler, Camp Davis Barış Antlaşmasının imzalanmasıyla sonuçlandı (Mart 1979). Bu antlaşma, Sedat ile Begin’e 1978 Nobel Barış Ödülü’nü kazandırdı. Buna karşın, Arap ülkeleri, Mısır ile diplomatik ve ekonomik ilişkilerini kestiler ve Arap Birliği merkezi Kahire’den Tunus’a taşındı. İçte siyasal partilerin kurulmasına izin verdi, Arap Sosyalist Birliği’nin yerini almak üzere Ulusal Demokratik Parti’yi kurdurdu; Camp David Barış Antlaşmasını referandumla halka onaylattı, anayasada değişikliğe giderek yetkilerini artırdı. Mayıs 1980’de başbakanlığı da üstlendi. 1981’de muhalefete, özellikle dincilere karşı geniş bir tutuklama hareketine girişti. 1973 Savaşı yıldönümünü kutlama törenleri sırasında (6 Ekim 1981) Müslüman Kardeşler Örgütü’nün düzenlediği bir suikast sonucu öldürüldü.
kaynak:nkfu