Ferdinand de Lesseps; Fransız diplomatı ve Süveyş Kanalı’nın yapımcısıdır (Versailles 1805-Tours/La Chenaie 1894).
Baba mesleği olan diplomatlığa girerek, 1825’te Lisbon konsolos yardımcılığa, 1827’de Tunus’a ve 1832’de İskenderiye’ye gönderildi. 1833-1838 arasında Kahire konsolosuyken, Akdeniz ile Kızıldeniz’i birleştirecek bir kanal yapımına girişen Fransız mühendislerinin önerileriyle ilgilendi. 1839-1847 arasında Madrid ortaelçiliğine atandı. 1849’da Roma Cumhuriyeti’nin Fransız güçlerine teslim olması görüşmelerinde başarısızlığa uğrayınca, onun kırıcı biçimde diplomatlıktan ayrılmaya zorlandı.
1854’te Mısır Valisi Saitpaşa’nın desteğiyle, 1858’de kurulan Süveyş Kanalı Şirketi ile çalışmalara başladı. 1863’te Sait Paşa’dan sonraki yönetici kısa bir süre kanal yapımını durdurduysa da, III. Napolyon’un baskısıyla yeniden işe koyuldu.
1869’da Mısır Valisi Hidiv İsmail Paşa’nın bulunduğu uluslararası bir törenle kanal resmen açıldığı zaman, Lesseps ödül ve madalyalarla onurlandırıldı. Böylece ilk kez Doğu’ya deniz yolunu kısaltan kanalın yapım onurunu da kazandı.
1873’te yeni bir projeyle ortaya çıkarak, 1879’da Panama Kanalı’nın yapımım başlattı ve 1881’de ilerlemiş yaşına karşın, Okyanuslararası Kanal Şirketi’ni kurdu. 1885’te parasal sorunlar, mühendislik engelleri ve siyasal soruşturmalar nedeniyle şirket yediemine teslim edilip iflası istendi. 1893’te oğluyla birlikte hileli iflastan suçlanıp oğlu Charles (1849-1923) hapse atıldı. Son yıllarındaki bu siyasal oyunlar onda düş kırıklığı yarattıysa da, ününe ve saygınlığına gölge düşüremedi. Eseri: Souverins dequarante ans (Kırk Yılan Anıları) 1887.
kaynak:nkfu