François Hotman; Villiers Saint-Paul senyörü, Latince Franciscus Hotomanus (d. 23 Ağustos 1524, Paris, Fransa – ö. 12 Şubat 1590, Basel, İsviçre), zamanının yasa, siyaset ve din tartışmalarında ağırlıklı rol oynayan Fransız hukukçudur.
Silezya kökenli bir ailenin oğluydu. Hukuk doktorasını Orleans’da tamamladıktan sonra Paris’te avukatlık yaptı. 1546’da Roma hukuku profesörü oldu. 1547’de Reform Kilisesi’ne girdi. Lyon, Cenevre, Lozan ve Strasbourg’da hukuk dersleri verdi; onun derslerini dinlemek için Jean Calvin de Strasbourg’a geldi. 1563’te Fransa’ya dönerek önce Valence’da, 1567’den sonra da o dönemde Avrupa’nın en önemli hukuk okulunun bulunduğu Bourges’da ders verdi. 1572’de, Aziz Bartolomeus Yortusu Kıyımı’ndan sonra Cenevre’ye kaçtı. Orada ve daha sonra Basel’de ders verdi.
Hotman Fransız Roma hukuku okuluna önemli katkılarda bulundu. İtalyan yorumculara karşı çıkan bu okul, Roma hukukunun klasik metinlerini yeniden geçerli kılmaya çalışıyordu. Hotman Anti-Tribonian (1567; Tribonianus’a Karşı) adlı yapıtında bir yandan İustinianos’un yasa derlemesini eleştirdi, bir yandan da Fransız hukukunun Roma hukukundan gereğinden çok aktarma yapmadan yerel gelenek ve deneyimler temelinde sistemleştirilmesini savundu. En etkili çalışması olan Franco-Gallia’da ise (1573), Fransa’da dinsel reformu engellemek için başvurulan mutlakiyetçiliğin gelişmesinde Romalı hukukçuların mutlakıyetçi eğilimleri dışında tarihsel bir dayanak bulunmadığını ortaya koydu. J. Lectius’un toplu olarak yayımladığı (1590-1601) çok sayıdaki başka yapıtında da hümanizm davası ile dinsel özgürlük ve halkın rızasına dayanan yönetim ilkelerini savunmuştur.
kaynak:nkfu