Franz von Papen; Alman diplomatı ve politikacısıdır (Werl/Westfalen 1879-Obersasbach 1969).
1913’te Almanya’ nın Washington Büyükelçiliği Askeri Ataşeliği’ne atandı. Bu görevdeyken (1915) casusluk ve sabotaj yapmakla suçlanarak , ABD Hükümeti’nin isteği üzerine geri çağrıldı. Bundan sonra Birinci Dünya Savaşı boyunca Türkiye’ de çalıştıktan sonra, ülkesine dönerek politikaya atıldı. 1921-1932 arasında Katolik Merkez Partisi’nin aşırı sağ kanadına bağlı olarak milletvekilliği yaptı. Haziran 1932’de Cumhurbaşkanı Hindenburg tarafından başbakanlığa getirildi. Bu görevi kabul etmesi, partisi tarafından dışlanmasına neden oldu. Naziler’in desteğini sağlamak amacıyla SA’nın (Fırtına Bölüğü) üzerindeki yasağı kaldırdı. Prusya Eyaleti’nde seçimle gelen Sosyal Demokrat Hükümeti dağıtılarak başbakanı açıkta bıraktı (20 Temmuz 1932). Aynı yıl birbiri ardından yapılan iki seçimde de Reichstag’da (Ulusal Meclis) gerekli desteği sağlayamayınca görevinden istifa etti. Ocak 1933’te Hitler’in kurduğu ve yalnızca iki Nazi bakanın yer aldığı koalisyon hükümetinde başbakan yardımcısı oldu. Hitler ile anlaşmazlığa düşünce 30 Haziran 1934’teki temizlik hareketi sırasında tutuklandı. Ancak, bir süre sonra Avusturya Büyükelçiliği’ne atandı. (1934-1938). Bu görevi sırasında Avusturya’nın Almanya’ya katılmasına yardımcı oldu. 1939-1944 arasında Almanya’nın Türkiye Büyükelçiliği’ni yaptı. Bu görevi sırasında Ankara’da kendisine yapılan suikastte kıl payı kurtuldu. 1945’te Müttefikler tarafından tutuklanarak Nürnberg Mahkemesi’nde yargılandıysa da suçsuz bulunarak beraat etti. 1947’de bir Alman mahkemesi tarafından sekiz yıl ağır hapis cezasına mahkûm edildi. 1949’da serbest bırakıldı, 1952’de anılarını yayımladı.
kaynak:nkfu