Genceli Nizami Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Genceli Nizami; İranlı şairdir (Gence 1150-ay.y. 1214).

Asıl adı: Cemalettin Ebu Muhammet İlyas. Kökence Türk olmasına karşın, çağının kültür dili olan Farsçayla eserler verdi. Doğuştan sahip olduğu şiir yeteneğini zamanının gerekli bilgileriyle güçlendirdiği kesindir. Gazellerinde beyit ilkesine dayanarak konu bütünlüğü aramadığı, mesnevilerinde ise çağdaş romanın insanlara getirdiği olaylar ve serüvenler gelişimine dikkat ederek konu sağlamlığını sağladığı açıktır. İlk kez beş mesnevi yazarak hamse sahibi olması, kendinden sonra birçok şairin izleyeceği bir ana yol olmuştur: Mahzen-i Esrar, Hüsrev-ü Şirin, Leyla ve Mecnun, Heft Peyker, İskendernâme (Penc Gene: Beş Hazine). İlki 2.400 beyitlik bir ahlâk ve öğüt eseridir; ikincisi 5.700 beyitlik ünlü aşk öyküsüdür Heft Peyker (Yedi Yıldız, yedi kat gök), Sasani Hükümdarı Behrâm Gur’un destansı yaşam öyküsüdür, 5.600 beyit sürer. İskendernâme ise 10.800 beyitlik tarihsel bir serüvendir, İran tarihini ve kökünden etkilemiş olan, Firdevsi’nin de işlediği Büyük İskender’in eylemlerini konu edinir. Divan’ının yalnızca 2.000 beyitlik gazeller bölümü ele geçmiştir, gerisi yitiktir. İran edebiyatının zengin şiir kaynaklarından biri sayılan Nizami ardından gelenleri etkileyip divan şiirine yön kazandırmış sayılır.

kaynak:nkfu