Halit Ziya Uşaklıgil Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Halid Ziya Uşaklıgil (1867-1945)

Modern Türk romancılığının kurucularından ilk ve en büyük ustalarından biridir.

İzmir’de halı ticareti ile tanınmış ve zengin olmuş Uşaklı bir aileye mensuptur. İstanbul’da Eyüp’te doğdu. İlk öğrenimini Fatih rüştiyesinde yaptıktan sonra 9-10 yaşlarındayken İzmir’e büyükbabasının yanına gönderildi. Orta öğrenimini İzmir’deki Fransız Mekitaristler okulunda tamamlayan Halit Ziya Uşaklıgil’in yazı hayatı çok genç yaşta başlamıştır. Yaşı daha yirmiye varmadan “Hizmet” adlı günlük gazetede çeşitli yazıları çıkmıştır. Daha sonra ilk roman denemeleri olan “Nemide”, “Bir Ölünün Defteri”, “Ferdi ve Şürekası”nı yayınladı. Asıl büyük romanlarına hazırlık niteliği taşıyan bu küçük romanlarından sonra İstanbul’a gelerek o sırada Recaizade Mahmut Ekrem’in önderliğinde kurulan “Servet-i Fünun” topluluğuna katıldı.

Reji idaresinde aldığı bir görevle İstanbul’a yerleşen Halit Ziya Uşaklıgil’in “Servet-i Fünun” dergisinde yayınlanan ilk büyük ve önemli romanı “Mai ve Siyah”‘tır. Türk romanına üslp, anlatım ve roman tekniği yönlerinden batıyı getiren “Mai ve Siyah“‘tan sonra yazarın asıl büyük sanat gücünü taşıyan “Aşk-ı Memnu” adlı eseri de gene bu dergide çıkmıştır. “Kırık Hayatlar” adlı üçüncü büyük romanı yayımlanırken “Servet-i Fünun” kapatılmış ve Halit Ziya bu eserini ancak cumhuriyetten sonraki yıllarda kitap halinde basabilmiştir.

1909 ilkbaharında Sultan Reşad’ın tahta çıkarılması üzerine Mabeyn Başkatibi olarak resmi bir görev alan Halit Ziya Uşaklıgil üç yıldan fazla kaldığı bu görevden Ayan azalığına tayin edilerek ayrılmış ancak hemen ardından buradan istifa edip Darülfünun (Üniversite) da hocalık almıştır. Bundan sonraki yıllarını tamami ile yazı hayatına bağlayan romancı 1945 yılı martında İstanbul’da ölmüştür.

Halit Ziya Uşaklıgil Eserleri

1 — Çeşitli konulardaki ilk kitapları:

Hamil, Vaz’ı hamil, Mebhas-üf kıhf, Bu-kalemun-ı Kimya, llm-î Simya… (Doğuma, kimyaya, insan vücuduna dair bilgileri veren, bu küçük broşürler. 1880-1890 yılları arasında yayınlanmıştır).

Fransız Tarih-i Edebiyatı, Yunan-ı kadim Tarih-i Edebiyatı, Latin Tarih-i Edebiyatı, Alman Tarih-i Edebiyatı… (Bunlar Darülfünunda batı edebiyatı öğretim görevlisiyken hazırlayıp bir kısmını taşbasması olarak bastırdığı kitaplardır. 1912-1913 yıllarında yayınlanmıştır). v

2 — Mensur Şiirleri:

Mezardan Sesler, Mensur Şiirler. (Bunlar nesir halinde yazılmış şiirlerdir. Ölüm, aşk ve ıstırap temaları üzerine söyleyişlerdir. 1889 yılında yayınlanmıştır).

3 — Romanlar:

Nemide (1889), Bir Ölünün Defteri (1889), Ferdi ve Şürekası (1894), Mai ve Siyah (1897), Aşk-ı Memnu (1900), Kırık Hayatlar (1903), Nesl-i Ahir (yarım kalmıştır.)

4 — Hikâyeleri:

Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası (1888), Bu mu idi? (1888), Bir Muhtıranın Son Yaprakları (1888), Bir Yazın Tarihi (1899), Solgun Demet (1900), Bir Şiir-i Hayal (1902), Bir Hikaye-i Sevda (1920), Sepette bulunmuş (1921), Hepsinden Acı (1924), Onu Beklerken (1935), ihtiyar Dost (1937).

5 — Anıları:

Kırk yıl (Çağının edebi olayları ile ilgili anılar; 5 cilt. 1936), Saray ve Ötesi (Mabeyn Başkatipliği sırasındaki saray ve siyasetle ilgili hatıraları; 3 cilt. 1942), Bir Acı Hikaye (İntihar eden oğlu Vedat hakkında. 1942).

6 — Diğer eserleri:

Halit Ziya’nın bu sayılanlardan başka kitap haline getirilmemiş daha bir kısım hikaye ve makaleleri ile telif veya adapte Fare, Füruzan, Kâbus adlı piyesleri Sanata Dair adı altında iki ciltte topladığı sohbet ve makaleleri vardır.

kaynak:nkfu