Kalfazade İsmail Çınari Çalışmaları ve Bilime Katkıları

Osmanlı matematikçisi ve muvakkiti olan Kalfazade İsmail Çınari’nin doğum ve ölüm tarihleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak 1740-1800 yılları arasında yaşadığı tahmin edilmektedir.

Babasının Mukabele-ı Piyade Kaleminin Yeniçeri Efendisi olarak görev yapması nedeniyle İsmail Çınari de bir süre baba mesleğini yapmış; bu sayede matematiğe olan ilgisi artmıştır. 1767 yılında Sultan III. Mustafa tarafından Laleli Camii muvakkitliğine atanmış ve 1789 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür.

Fransızcadan çevirdiği Cassini Zic’inin (astronomik tablo) giriş kısmına eklediği logaritmik tablolar sayesinde logaritmayı matematiğin ayrı bir dalı olarak Osmanlı matematikçilerinin hizmetine sunmuştur.

Döneminin ünlü matematikçisi İsmail Gelenbevi, Kalfazade İsmail Çınari’nin bu eserinden de faydalanarak logaritmayla ilgili ayrı bir risale yazmış ve bu eserde logaritma cetvellerinin nasıl kullanılması gerektiğini izah etmiştir.

Fotoğraflar Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Bilim, Kültür ve Sanat Merkezi’nde çekilmiş, bilgiler oradan derlenmiştir.

kaynak:nkfu