Marcel Proust; Fransız yazarıdır. (Paris 1871 – ay.y. 1922).
Çocukluğunda nefes darlığına yakalandı (1880), rüzgârsız yerlerde, kapalı odalarda rahat edebiliyordu. Zekâsı, güçlü belleği, okuma sevgisiyle eksiklerini gidererek liseyi bitirdi (1889). Siyasal Bilgiler okudu, Albert Sorel ve Bergson’dan etkilendi (1892), dergi yazarlığını yürütürken emeğine karşılık hiçbir ücret almadan Mazarine Kitaplığı’nda görev aldı, babasının ölümünden sonra kendini tam bağımsız görerek bütün varlığıyla edebiyata adandı, hem sağlığının gerektirdiği güvenli ortamda bulunabilmek, hem oturduğu yerde üretim yapabilmek düşüncesiyle gücünün tümünü bu işte kullandı. Annesinin ölümünden (1905) sonra büsbütün içine kapanarak insan benliğinin gerçeklerini aramayı romancılığına başlıca yöntem edindi.
Gerçekçilikle (realizm) onu aşırı uçlara götüren doğalcılığın (natüralizm) yarattığı doğal bıkkınlığa karşı çıkan ve kişisel anı, izlenim, duyum ve algılara, bilinçaltının öznel derinliklerine önem veren güncel akıma uyan Proust, bu alanın en başarılı sonuçlarını aldı. Aslında annesinin ölümünden (1905) sonra büsbütün içine kapanarak insan benliğinin gerçeklerini aramayı romancılığına başlıca yöntem edindi. Gerçekçilikle (realizm) onu aşırı uçlara götüren doğalcılığın (natüralizm) yarattığı doğal bıkkınlığa karşı çıkan ve kişisel anı, izlenim, duyum ve algılara, bilinçaltının öznel derinliklerine önem veren güncel akıma uyan Proust, bu alanın en başarılı sonuçlarını aldı. Aslında yaşadığı önemli serüvenler, eylemler yoktu. O zaman belleğinin derinliklerinden, geçmiş yaşamının ayrıntıları çıkmaya başladı. Bu yaşam gerçekleriyle 19. yüzyıl romanının değişimine kapılar açtı. 20. yüzyıl romanının ilk adımlarını gösterdi, ardından gelenleri etkiledi. Dizinin ikinci kitabıyla Goncourt Ödülü’nü kazandı. Bazı eserleri ölümünden sonra ortaya çıktı.
Başlıca eserleri: A la Recherche de Temps Perdu (Kaybolan Zaman Peşinde) dizisi: Du Coté de Chez Swanin (Swanlarinin Semtinden) 1913, Al’Ombre des Jeunes Filles en fleurs (Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde) 1918, Le Coté Eurmantes (G’lerin Semti) 1920-1921, Sodom et Gomorrhe (Sodom ve Gomorra) 1921-1922, La Prisonnière (Mahpus Kadın) öl.s. 1923, Albertine Disparue (Yitik Albertine) öl.s. 1925, Le Temp Retrouvé (Bulunmuş Zaman) öl.s. 1927.
kaynak:nkfu