Mehmet Ali Kâğıtçı Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında

Mehmet Ali Kâğıtçı Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında

İşadamı, İzmit
Kâğıt Fabrikası ve Türkiye’de kâğıt endüstrisinin kurucusu. Deniz Binbaşı Ahmet
Bey’in oğludur. 1899 yılında İstanbul Heybeliada’da dünyaya geldi. İlköğrenimini
Heybeliada’da gördü.  İstanbul Erkek
Lisesi’ni bitirdikten sonra, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nden
kimyagerlik diploması ile Mineraloji ve Matematik Jeneral sertifikalarını
alarak mezun oldu. Mezuniyetinin ardından Kimya Enstitüsü’nde asistanlık ve
Bahriye Mektebi’nde kimya hocalığı yaptı. Daha sonra Almanya’ya giderek bir
süre bu ülkedeki selüloz  ve kâğıt
fabrikalarında çalıştı. Almanya’dan Fransa’ya geçerek Grenoble’deki kâğıtçılık
müessesesine girdi ve öğrenimini devam ettirerek Grenoble Üniversitesi Kâğıt
Mühendisliği Okulu’ndan 1927’de kâğıt mühendisliği diplomasını birincilikle aldı. 

Mehmet Ali
Kâğıtçı, memlekete döndükten sonra Haseki Hastanesi laboratuarında kimyager, Yüksek
Levazım Okulu’nda öğretim görevlisi, İktisat Bakanlığında Sanayi
Müfettişi,  Yüksek Ticaret Okulu kimya
hocası, Ticarî Tahliller Laboratuvarı’nın kuruluşunda uzman kimyager olarak
görev yaparken,  bir taraftan da ülkemizde
kâğıt endüstrisinin kurulması yolunda sürekli bir çaba içinde oldu.

1927 yılında
Grenoble Üniversitesi, Fransız Kağıt Mühendisliği Okulu’nu birincilikle bitirmiş
olması Fransızların ilgisini çekmişti. Bu dönemde, Fransa’nın önemli
şirketlerinden Papeteries de France’dan önemli bir iş teklifi aldı, ancak bu
teklifi ve İstanbul’daki Başkonsoloslukları aracılığıyla tekrar ettikleri
teklifi teşekkür ederek reddetti. Kendisinin aile dostu ve Atatürk’ün yakın
çevresinden Müfit Özdeş’in “Daveti kabul et! Burada senin kıymetini bilmezler.
Enayilik etme..” diye ısrarı da kararını değiştirmedi.

Vakit gazetesinde, Türk kâğıt sanayiinin
kurulması fikrini kabul ettirme yolunda yayımladığı makaleler ses getirdi.
Tütün İnhisarı İdaresi Umum Müdürü Behçet Bey, kurulması planlanan kâğıt ve
karton fabrikası için onun yardımını istedi. İdealini gerçekleştirme fırsatını
bulan Kâğıtçı sevinçliydi. Ancak sevinci boşunaydı. İhale günü Maliye Müsteşarı
ihaleyi iptal edivermiş, proje ertelenmişti.

Bu arada,
Türkiye’ye kâğıt satan Orta ve Kuzey Avrupa kâğıt kartellerinin temsilcileri
ona yeni işbirliği teklifleri getirdiler. O, bu teklifleri de reddedip bir ümit
ışığı da göremez durumda iken, İş Bankası Umum Müdürü Celal Bayar, beklediği
umut ışığını yaktı. Celal Bayar’ın desteğiyle 10 Temmuz 1934’te hükümetin kağıt
sanayinin kurulmasına ilişkin kararnamesi yayınlandı. Bu kez önüne engel
çıkartanlar, kâğıt fabrikasına muhalefet edenler, fabrikanın kendi bölgelerinde
kurulması için çabalara girişmişti. Yer olarak İzmit seçildi. 

Böylece, Mehmet
Ali Kâğıtçı, birinci beş yıllık sanayi programına giren selüloz ve kâğıt
fabrikalarımızın projelerini hazırladı. Bu teşebbüs Sümerbank’a geçince hemen
projelerini uygulamaya başladı, Avrupa’ya ısmarladığı makineler gelince de birinci
kâğıt fabrikasının temeli 14 Ağustos 1934’te Başbakan İsmet İnönü
tarafından atıldı. İzmit Kâğıt Fabrikası 1936 yılı sonunda açıldı ve aynı gün
ikinci selüloz ve kâğıt fabrikalarının da temelleri atıldı. Onun da projelerini
ve makinelerinin montajlarını yapan yine Mehmet Ali kâğıtçı’dır.

18 Nisan 1936 tarihinde de ilk Türk yapımı kâğıt sayfası Mehmet Ali Kâğıtçı’nın
elindeydi.

Bunlardan
başka Mehmet Ali Kâğıtçı, kaolini ihzar dairesini kurmuş ve buna lâzım olan ham
maddenin Kütahya civarındaki Seyitömer köyünden tedarik edilebileceğini belirleyerek,
o yöredeki kaolin cevherinin imtiyazını fabrika adına almıştır.

Kurduğu İzmit
Kâğıt Fabrikasını yedi yıl yöneten Mehmet Ali Kâğıtçı, 1941 de Sümerbank ile
çıkan görüş ayrılığından dolayı oradan ayrılarak, 1942 yılından itibaren İstanbul
Belediyesi Kimyahanesi Müdürlüğünde görev yaptı. 1 Ekim 1982’de İstanbul’da
vefat etti.

Kuruluşundan
itibaren Türk Kimya Cemiyetinin başkanlığında ve Fransız Selüloz ve Kâğıt
Mühendisleri Cemiyetinin de üyeliğinde bulundu. 

Fabrikacılık ve Sanayi Notları,
Selüloz ve Kâğıt, Kanda Glikoz, Kâğıtçılık Tarihçesi, PH Hamızlık ve Kalevilik
Kuvveti adlarında basılı eserleri vardır. 

Kitapları dışında, kâğıtçılığın
ülkede gelişmesi için giriştiği mücadeleleri anlatan çok sayıda makalesi çeşitli
gazete ve dergilerde yer almıştır. Reçine kusan selülozları kâğıt sanayinde
kullanmanın mümkün olduğunu ortaya koyan buluşu, Alman meslek dergilerinde ve
çeşitli yabancı kuruluşlarda ilgi uyandırmış ve konuyla makalesi Viyana ve
Berlin’deki dergilerde yayımlanmıştır. Hakkında Mehmet Sarıoğlu’nun “Bir Cumhuriyet Aydını Mehmet Ali Kâğıtçı
adlı bir kitabı vardır.

biyografya

Sen de Yorum yazmalısın bence.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir