Nizamülmülk Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Nizamülmülk Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

NizamülmülkNizamülmülk; Hasan bin Ali Selçuklu veziridir. (Tus/Horasan 1018-Nihavend 1092).

Horasan genel valisinin yanında, Gazne Sultanı I. Mesut’un sarayında görev aldı. Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey’in (1038-1063) son yıllarında devlet hizmetine girdi. Alparslan’ın Büyük Selçuklu sultanı olmasıyla 7 Aralık 1063’te vezirliğe getirildi. Abbasi Halifesi Kaim bi-Emrillah tarafından “devletin düzeni” anlamına gelen Nizamülmülk ve Kıva-müddevle unvanlarıyla onurlandırıldı. Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan ve oğlu Melikşah dönemlerinde, 29 yıl süreyle baş vezirlik yaptı. İç güvenliği sağlamak için Hemedan’a gittiğinden Malazgirt Savaşı’nda bulunmadı; bu savaş dışında Alparslan’ın yaptığı tüm seferlere katıldı. Kasım 1072’de suikaste uğrayan Alparslan, tüm önlemlerin alınmasını ve Melikşah’ı Büyük Selçuklu tahtına çıkarmasını istedi. Kirman Selçuklularının kurucusu Kavurd’a karşı Melikşah ile birlikte hareket etti. 1073’te Hemedan yakınlarındaki savaşta Kavurd ve oğullarının tutsak edilip öldürülmesinde rolü oldu. Böylece tahtını güvence altına alan Melikşah, onu babası dönemindeki yetkilerle yeniden baş vezir atadı. Nihavend yakınlarında konakladığı sırada dilekçe vermek bahanesiyle yanına gelen bir Batıni fedaisi tarafından hançerlenerek öldürüldü. Suikastte Melikşah’ın öteki veziri Taçülmülk’ün de parmağı olduğu ileriye sürüldüyse de belgelenemedi. Nizamülmülk kurduğu yönetim örgütüyle devletin sağlam temeller üzerine oturmasını sağladı. Askeri alanda da yenilikler getirerek iktâ (dirlik) denen sistemi, yasalara bağladı. İktâ sahiplerinin devlete olan sorumluluklarını artırdı. Osmanlı Devleti’nde yüzyıllar boyunca kullanılan benzeri sistemlere kaynaklık etti. Mezhep çatışmalarım ve kırgınlıkları ortadan kaldırılmayı amaçlayan bir politika izledi. Adıyla anılan Nizamiye medreselerini ülkenin çeşitli yerlerinde kurdurarak Sünnilik öğretisinin yaygınlaşmasına yardımcı oldu. Politik görüşlerini kitaplaştıran bir aydın olarak da dikkati çekti. Farsça yazdığı Siyasetname’te (1087-1092) devlet yönetiminin ana kurallarını belirledi.

kaynak:nkfu

Sen de Yorum yazmalısın bence.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir