Etiket: Ahmet Vefik Paşa Aslen NERELİ

Ahmet Vefik Paşa Hayatı

AHMET VEFİK PAŞA (1823 – 1891 )

Türk devlet adamı ve yazarlarındandır. İstanbul’da Mühendisanenin ilk kısmında okuduktan sonra babası ile Parise giderek orada St. Louis Lisesine devam etti. 1837 de İstanbula dönünce Tercüme Odasına girdi. 1840 ta elçi katibi olarak Londra’ya gönderildi. Sırbistan ve Memleketeyn’de (Eflak ve Buğdan’da) bulundu. 1847 de, gösterdiği başarılardan dolayı, Tercüme Odası başmütercimliğine getirildi. 30 yıl müddetle birçok devlet memurluklarında başarı ile çalışan Ahmet Vefik Paşa 1878 de ilk Meclis-i Mebusan’a başkan oldu. Aynı yıl başvekil tayin edildi. 1879 da Bursa Valiliğine gönderildi. 1882 de tekrar başvekilliğe getirildiyse de bu defaki başvekilliği sadece üç gün sürdü. Ahmet Vefik Paşa Türkiyede «Başvekil» ünvanını alan ikinci devlet adamıdır. Söylendiğine göre, «sadrazam» ünvanının «başvekil» e çevrilmesinde kendisi ısrar etmiştir.

Ahmet Vefik Paşa 1882 de devlet hizmetinden ayrılarak özel çalışmaya başlamış, dokuz yıl sonra da ölmüştür. Devlet hizmetlerinden çok edebiyata yaptığı hizmetlerle tanınmıştır. Edebiyat alanında en büyük şöhretini Moliere’den yaptığı tercüme ve adaptasyonlarla sağlıyan Vefik Paşa’nın başka yazarlardan dilimize çevirdiği eserler de vardır.

Ahmet Vefik Paşanın telif eserlerinin en önemlisi «Lehçe-i Osmani» dir. Türkçeyi Osmanlıcadan ayrı bir bütün olarak ilk o ele almıştır. Aynı şekilde Türk tarihinin sadece Osmanlılara has olmayıp bütün Türkleri içine alması gerektiğini ileri sürmüştür. Bu konuda «Hikmet-i Tarih» adlı bir eseri vardır. Ayrıca, Ebügazi Bahadır Han’ın «Şecere-i Evşal-i Türkiye» adlı eserini Osmanlı Türkçesine çevirmiştir. «Fezleke-i Tarih-i Osmani» adlı bir de okul kitabı vardır.

Moliere’den yaptığı tercüme ve adaptasyonlara gelince; Vefik Paşanın hem Fransızcaya, hem de Türkçeye olan nüfuzu bunlara gerçek bir telif eser hüviyeti kazandırmıştır. Eserlerdeki tipler son derece ustalıkla hayatımıza aktarılmıştır. Doğrudan doğruya halkın kullandığı dille yazması da eserlerinin büyük başarı kazanmasının başlıca sebeplerindendir.

Ahmet Vefik Paşa dürüst ahlaklı, biraz garip ve sert huylu bir insandı. Hareketli bir zekası vardı. Resmi memuriyetleri ve edebiyat alanındaki çalışmalarıyla fikir ve siyaset tarihimizin unutulmaz simaları arasına girmiştir.

Eserleri:

Hikmet-i Tarih (Tasviri Efkar’da tefrika), Şecere-i Evşal-i Türkiye (Ebül gazi Bahadır Han’ın eserinin Osmanlı diyeleğine çevrilmesi 1864), Fezleke-i Tarih-i Osmani (1869), Hikaye-i Hikemiye-i Mikromega (Voltaire’den 1871), Telemak (Fenelon’dan 1881), Gil Blas dö Antillani’nin Sergüzeşti (Le Sage’den 1886), Ernani (Victor Hugo’dan), Lehçe-i Osmani (1876,1888,1889).

Moliere’den adapte piyesleri: Zor Nikah, Zoraki Tabip, İnfial-i Aşk, Don Civani, Tabib-i Aşk, Adamcıl, Tartüf Azarya, Yorgaki Dandini, Okunmuş Kadınlar, Dekbazlık, Merakı, Kocalar Mektebi, Kadınlar Mektebi, Savruk, Dudu Kuşları.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , , ,

Ahmet Vefik Paşa Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Ahmet Vefik PaşaAhmet Vefik PaşaOsmanlı yazarı ve yöneticisidir (İstanbul 1823-ay. y.1891).

Tanzimat döneminin devlet ve edebiyat adamlarındandır. Resmi yönetim görevlerinden uzak kaldığı aralıklarda bilim, dil, çeviri ve edebiyat çalışmalarına adandı; böylece iki yanlı önem ve değer kazandı. Küçük yaşta çevirmenlik göreviyle Paris’e giden dışişleri memuru babası Ruhiddin Efendi’nin yanında yer aldığı için ortaöğrenimini orada tamamladı ve Türkçülük bilincine Fransız tarihçilerinin eserlerinin etkisiyle orada kavuştu. Genç yaşta Tercüme Odası’nda görev aldı (1837), elçilik kâtipliğiyle Londra’ya gönderildi (1840), 1847’de başçevirmen oldu, devlet yıllığının yayımıyla görevlendirildi, ardından elçilik ve bakanlık makamlarına yükseldi. Tahran (1851) ve Paris (1860) elçiliklerinden sonra iki kez maarif nazırlığı (1872, 1878), Meclis Reisliği (1878), Bursa valiliği (1879-1881) yaptı, kısa sürelerle iki kez de sadrazamlığa yükseldi (1878, 1882). Son yılları Rumelihisardaki köşkünde dil, edebiyat, çeviri ve tarih çalışmalarıyla geçti. Rumelihisarındaki Kayalar Mezarlığı’nda gömülüdür.

Hükümet görevleri ve devlet sorumluluğu dışındaki bütün zamanlarını dil, edebiyat, tarih çalışmalarına ayıran Ahmet Vefik Paşa, Tanzimat tiyatrosunu besleyen çeviri ve uyarlama çalışmalarına emek vermiş, Molière külliyatından 16’sını nazımla, nesirle dilimize kazandırmıştır (1869-1872). Bu arada Bursa Valiliği’nde İstanbul dışındaki ilk sürekli tiyatroyu kurduğu için Devlet Tiyatrosu’nun Bursa’daki şubesi bugün onun adını taşımaktadır. Ziya Gökalp’in milliyetçiliğin ilk öncüsü saydığı Vefik Paşa Özbek Hükümdarı Ebülgazi Bahadır Han’dan yaptığı çeviriyle (Secere-i Türk, 1863) ulusal kaynakların Anadolu dışında başlayan uzak geçmişine aydınlık getirdi, dilimizin de Orta Asya kaynaklı olduğunu gösteren sözlüğünü hazırladı; Lehçe-i Osmani (1877-1888). Bildiği Fransızcadan yararlanarak Hugo’ dan, Voltaire’den, Feneloun’dan, Lesage’dan çeşitli çeviriler yaparken folklor araştırmalarına girişerek seçme atasözlerini derledi. Müntehabat-ı Durûb-ı Emsal (1846). Çeviri ve uyarlama yoluyla dilimize kazandırdığı Moliere komedileri topluca basıldı: Moliere den Ahmet Vefik Paşa Külliyatı (hazırlayan Mustafa Nihat Özön, 4 cilt, 1933).

Lehçe-i Osmani, Ahmet Vefik Paşa’ nın dil alanında değer taşıyan sözlüğü (1877). İlk bölümde kökeni Türkçe olan sözcüklerle Arapça ve Farsçadan girmiş oldukları aide yazım (imlâ), söyleyiş (telâffuz), türeme (iştikak) bakımından dilimizin kurallarına uymuş, Türkçeleşmiş sözcükler yer alır; ikinci bölümde, Osmanlıca adı verilen yazılı kültür dilinin kullanmış olduğu hemen bütün Arapça-Farsça sözcükler dizilir. Kaynak zenginliği bakımından bu açıdan Şemsettin Sami ile (Kaamus-i Tür kî, 1900), Muallim Naci’nin eserlerine (Lugat-ı Naci, 1890) üstün sayılır.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , , ,

Ahmet Vefik Paşa Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında (Kısaca)

Ahmet Vefik Paşaİstanbul’da doğdu. İlköğrenimini burada bitirdi. Babasının görevi nedeniyle Paris’e gitti. Ortaöğrenimini bir Fransız lisesinde yaptı. İstanbul’a dönüşünde Tercüme Odasında memuriyete başladı. Yurt içinde ve yurt dışında değişik görevlerde bulundu, sadrazamlığa kadar yükseldi.

Ahmet Vefik Paşa, bir devlet adamı olduğu kadar bir sanat adamıdır. Avrupa’da bulunduğu sırada Türkoloji (Türklük Bilimi) çalışmalarına ilgi duyarak yurda dönüşünde dil, tarih, folklor çalışmaları yaptı. Bu konularda öncü oldu.

Bursa valiliği sırasında bir tiyatro kurdu. Burada Moliere’in eserlerini sahneledi. Bu yönden tiyatro edebiyatının ve sahne yaşamının gelişmesine büyük yardımı olmuştur.

Lehçe-i Osmanî adlı bir sözlük hazırladı. Osmanlı ve İslam tarihi dışında bir Türk tarihi olduğu gerçeğinden yola çıkarak Ebu’l-gazi Bahadır Hanın Şecere-i Türkî (Türklerin Soy Kütüğü) adlı eserini Türkiye Türkçesine aktardı. Türk atasözlerini Müntehâbât-ı Durub-ı Emsal adıyla topladı.

Ahmet Vefik Paşa’ya esas ün kazandıran Moliere’den yaptığı çeviri ve uyarlamalardır. Bunların sayısı on altıdır. Uyarlamalar: Zor Nikâh, Zoraki Tabip, Tabib-i Aşk, Mera-kî, Yorgaki Dandini, Dekbâzlık vb.

Çeviriler: Savruk, Kocalar Mektebi, Kadınlar Mektebi, Okumuş Kadınlar, Tartuffe.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , , , , , ,