Goncourt Kardeşler; Fransız yazarlarıdır, Edmond Huot de (Nancy 1822 – Seine-et-Quise / Champrosay “Alphonse Daudet’in evi” 1896), Jules Huot de (Paris 1830-ay.y. 1870).
İmparatorluk subaylarından olan babalarının vakitsiz ölümü üzerine, annelerinin gözetiminde iyi bir eğitimden geçtiler. 1850’de Paris’e yerleştiler. İki kardeş, burada 18. yüzyıl Fransa tarihini yazdılar: Histoire de la Societe Française Perıdant la Revolution (Devrim Döneminde Fransız Toplumunun Tarihi) 1854, Histoire de la Societe Française Pendant le Directoire (Direktuvar Döneminde Fransız Toplumunun Tarihi) 1855, Portraits İntimes du 18.eme Siecle (18. Yüzyıldan Tanıdık Çehreler) 1857, Histoire de Marie Antoinette (M.A.’nın Öyküsü) 1858, la Femme au 18.eme Siecle (18. Yüzyılda Kadın) 1862. Bu tarih incelemelerinin anlatı incelikleri onları roman yazmaya itti: Charles Demailly (1860), Soeur Philomene (1861), Renee Mauperin (1864), Germime Lacerteux (1865), Manette Salomon (1867), Madame Gervaisais (1869), Henriette Marechal (oyun, 1865).
Küçük kardeşinin vakitsiz ölümünden sonra daha 26 yıl yaşayan Edmond Goncourt, tekil yeteneği ve çalışmasıyla kendi eserlerini sürdürdü.
Başlıca romanları: La Fille Eliza (Sokak Kızı E.) 1877, les Freres Zamgano (Z. Kardeşler) 1878, la Faustin (1882), Cherie (Sevgili) 1884. Japon sanatını değerlendiren üç inceleme: Outawaro (1891), l’Art Japonais (Japon Sanatı) 1893, Hokusai (1896). Son dönem yalnızlığım Edmond, konağının “tavanarası” diye andığı katında her pazar toplanan sanatçı ve yazar dostlarıyla paylaştı, bir akademi ve ödül kurulmasına ilişkin düşünceler orada gelişti.
Nitekim bu dileği 1903’te gerçekleşti ve Goncourt Akademisi ve Ödülü adı altında bir edebiyat derneği kuruldu. İşlevini günümüzde de sürdürmektedir. İki kardeşin 1851’den başlayarak tuttukları günlük, çevrelerinin bütün kişileri, olayları, sorunları üzerine belgesel değer taşıdığı gibi nice öykü ve fıkra da içerir. Edmond’un bazı yerlerini atlayıp gereğince kısalttığı eser ilkin 1887’de yayımlandı. Metnin tamamı ancak 1956-1959 yıllarında basılabildi: Journal des Goncourt (Goncourt’ların Günlüğü).
kaynak:nkfu
I HACI GİRAY, Kırım Hanlığı’nın kurucusu ve ilk hanıdır (Bahçesaray ?-Salacık 1466).
Gıyasettin Giray’ın oğludur. 1428’de Litvanyalıların büyük dükası Vitold’un sağladığı kuvvetlerle Saray’daki Uludağ Muhammet Han’ı yenilgiye uğrattı, han oldu. 1424’te Kefe yakınlarında, Cenevizlilerle savaştı; Kefe’yi ele geçiremediyse de, Solgat, Kerç ve İnkerman limanlarını ele geçirdi. 1465’te Moskova üzerine yürüyen Altınordu Hanı’nı, Don Irmağı üzerinde durdurdu. 1456’da Kırım’daki kabileler arasındaki çekişmelerden yararlanarak Hacı Giray’ı Kırım tahtından uzaklaştırmayı başararak yerine oğlu Haydar Giray’ı geçirdiler. Haydar, hanlıkta çok az kaldı. Yeniden Kırım Hanı olan Hacı Giray, ölüm yılı olan 1466’ya kadar hanlıkta kaldı. Kırım Hanlığı, Hacı Giray zamanında, Doğu Avrupa’dan Kafkasların Kuzeyi’ne kadar yayılmış büyük bir devlet oldu.
II HACI GİRAY, Kırım hanıdır (?, 1668-Rodos 1689).
Gençliğine ilişkin bilgi yoktur. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, 30 Eylül 1683’te II. Hacı Giray’ı Kırım Hanlığı’na atadı. Önceleri, II. Hacı Giray’ın hanlığını kabul eden hanlık üyeleri, daha sonra bu duruma karşı çıktılar. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa‘nın öldürülmesinden sonra durumu iyice sarsıldı. Yasa dışı eylemleri ve paraya düşkünlüğü yakınma konusu oldu. Kırım kabileleri Akkaya’da toplanarak ayaklandılar, başkent Babıâli ye mektup yazarak, Hacı Giray’dan hoşnut olmadıklarını bildirdiler. Hacı Giray, Haziran 1684’te görevinden alınarak, Rodos’a gönderildi. Yerine Selim Giray han oldu.
kaynak:nkfu
kaynak:nkfu
kaynak:nkfu