Uncuzade Mustafa Fehim Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Uncuzade Mustafa Fehim; (1627-1648)
XVII. yüzyılın en büyük Türk şairlerindendir. İstanbul’da doğdu. Fakir bir ailenin oğluyken, “dâhi çocuk” vasıfları gösterdi, olağanüstü bir şekilde, zamanının bilimlerini, Türkçe, Arapça ve Farsça’yı öğrendi. Pek iyi dostu olan Evliya Çelebi’ye göre, şiirlerini bir araya toplayan divanını 17 yaşında derlemiştir. 1644’te Mısır Beylerbeyi (genel valisi) olan Eyyup Paşa’nın kâtibi sıfatıyla Kahire’ye gitti. Mısır’ı hiç sevemeyen genç şair, İstanbul’a dönerken Ilgın’da vebaya yakalanarak 21 yaşında öldü.
Fehîm’in 1934’te S. N. Ergun tarafından yayınlanan divanı son derece değerlidir. Şiir dili, tekniği pek düzgündür. Kendi duygularını anlatan parçalar yazmasını seven Fehim’de, Nâili’nin etkisi vardır; Naili ile aynı edebi okuldandır. Bu okula göre şiirde bir tek fazla kelime veya hece dengeyi bozabileceği gibi, elde edilmek istenen âhenge uymayan sesler taşıyan kelimeler de kullanılmaz. Mısralar, bir kuyumcu titizliğiyle işlenir.
Kendinden sonraki bütün şairlere, bu arada Şeyh Galip’e tesir eden Fehim, XIX. yüzyıl ortalarında Namık Kemal ve arkadaşları tarafından, taklit edilmek derecesinde beğenilmiştir. Bu arada N. Kemal “Hürriyet Kasidesi” ni Fehim’e nazire olarak yazmıştır.
FEHİM’DEN BİR GAZEL
Gonca-î âteş-nesîmiz âb düşmendir bize
Bülbül-î pervâne-tab’ız şüle gülşendir bize
Andelîb-î bâğ-ı tecridiz bu fânî gül-şenin
Gülleri hurşîd olursa hâr dâmen-dir bize
Aşık-î nâ-dîde-ayşız meclis-ârây-î gamız
Nağme-! mâtem pey-â-pey sûr-i şîvendir bize
Biz helâk-î gamze-î çeşm-î bütanız tâ ezel
Zahm-ı Şemşîr-î belâ ârâyiş-î tendir bize
Sâf-cevher rûh-i pâk-î âlem-ı aşkız Fehîm
Kaaleb-Î hurşîd-i âlem-tâb meskendir bize
kaynak:nkfu
Özdemir İnce Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Özdemir İnce; (d. 1 Eylül 1936, Mersin), şair ve çevirmendir. Duygulu, gerçekçi şiirleri ve Avrupa edebiyatından yaptığı çevirileriyle tanınır.
Mersin Lisesi’ni (1956), Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nü bitirdi (1960). Çeşitli ortaokullarda Fransızca öğretmenliği yaptı. 1965’te Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde çağdaş Fransız edebiyatı konusunda incelemelerde bulundu. Dönüşünde Aydın ve Muğla liselerinde öğretmenlik etti. Çevirmen olarak girdiği TRT’de daha sonra denetçilik ve yöneticilik de yaptı. İlk şiiri Kaynak dergisinde yayımlanan (1954) Özdemir İnce, sonraki yıllarda Pazar Postası, Türk Dili, a, Değişim, Dost, Şiir Sanatı, Papirüs, Soyut, Türkiye Yazıları, Milliyet Sanat, Yusufçuk, Adam Sanat gibi dergilerde yazdı. İkinci Yeni akımına bağlı şiirleriyle dikkati çekti. Zamanla toplumsal içeriği ağır basan bir şiir anlayışına yöneldi. Şiir üzerine kuramsal yazılar da yazdı. Kiraz Zamanı ile May Edebiyat Ödülü’nü (1969), Yannis Ritsos’tan çevirdiği Taşlar Yinelemeler Parmaklıklar ile de 1979 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü’nü kazandı. 1983’te Belçika’daki Uluslararası Şiir Büyük Ödülü’ nün seçici kurul üyeliğine seçildi.
Öbür yapıtları arasında Kargı (1963), Tutanaklar (1967), Karşı Yazgı (1974), Rüzgâra Yazılıdır (1979), Kentler (1981), Yedi Deryalar Geçsen (1983), Siyasetname (1984), Eski Şiirler (1985), Hayat Bilgisi (1986), Canyelekleri Tavandadır (1989), Başak ile Terazi (1989), Gürlevik (1990), Evren Ağacı (2000), Keskindoreke Fındınfalava (2006), Bir Ana Heykeli (2008), Şu Bizim Ömer Kaleşi’nin İşleri (2012) ile deneme ve inceleme niteliğindeki Şiir ve Gerçekçilik (1986), Gördüğünü Kitaba Yaz (2002), Egemenlik Cehaletindir (2014) sayılabilir.
kaynak:nkfu
John Ceiriog Hughes Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
John Ceiriog Hughes; lakabı Ceiriog ya da syrmeurig grynswth (d. 25 Eylül 1832, Llanarmon Dyffryn Ceiriog, Denbighshire -ö. 23 Nisan 1887, Caersws, Montgomeryshire, Galler), Galli şair ve müzikologdur. Gal şiirinin önde gelen adları arasına girmiş, halk müziği konusunda araştırmalar yapmıştır.
Bir bakkalın yanında çıraklık, Manchester’ da kâtiplik, Galler’de demiryolu memurluğu yaptı. Yazdığı şiirler 1850’lerde çeşitli ödüller kazanınca, ilki Oriau’r Hwyr (1860; Akşam Saatleri) olan birkaç şiir kitabı yayımladı. Sayılan 600’e yaklaşan hafif ve neşeli şiirlerinin çoğu eski Gal melodilerine uyarlandı; bazıları için de özgün müzikler bestelendi. Eski Gal havalarının tarihini inceleyen Hughes, bu melodilerle birlikte anılan arpçılar üzerine de araştırmalar yaptı. Dört cilt olarak tasarladığı Gal havaları derlemesinin ancak Canto Ganeuon (1863; Yüz Şiir) adlı ilk cildini yayımlayabildi. Hughes’un yazdığı çok sayıda yergili mektup da, Gohebiaethau Syr Meurig Grynswth (1948; Syr Meurig Grynswth’in Yazışmaları) adı altında yayımlanmıştır.
kaynak:nkfu
Thomas Ernest Hulme Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Thomas Ernest Hulme; (d. 16 Eylül 1883, Endon, Staffordshire, İngiltere – ö. 28 Eylül 1917, Nieuport [bugün Belçika’da Nieuwpoort] yakınları), imgeciler olarak adlandırılan şairler grubunun kurucularından İngiliz şair, edebiyat eleştirmeni ve estetikçidir. Rönesans’tan beri egemen olan hümanist anlayışın sona ermekte olduğunu ileri sürmüş, 20. yüzyıl edebiyatı üzerinde büyük etkisi olmuştur. Romantiklerin iyimserliğine duyduğu nefret, insanı sınırlı ve anlamsız bulması, ilk günah öğretisini vurgulayan dinsel yaklaşımı, “katı ve kuru” bir şiir ve sanattan yana oluşuyla 1920’lerin birçok yazarında görülen düş kırıklığının habercisi olmuştur.
Ortaöğrenimini Newcastle-under-Lyme’da tamamladıktan sonra Cambridge’deki St. Johns College’a girdi. Kargaşa çıkarttığı için 1904’te okuldan atıldı. Bundan sonra çoğunlukla Londra’da yaşadı. Henri Bergson ve Albert Sorel’in yapıtlarını İngilizceye çevirdi. Ezra Pound ve F.S. Flint ile birlikte imgeci akımın doğuşunda önemli bir rol oynadı. Şiirlerinden beşi The New Age (Ocak 1912) dergisinde yayımlandı ve Pound’ un Ripostes (1912; Karşılıklar) adlı kitabının sonunda yeniden basıldı. I. Dünya Savaşı sırasında Bertrand Russel’ın pasifizmine karşı militarizmi savunan Hulme, 1914’te orduya katıldı ve cephede öldü.
Yaşadığı süre içinde çok az yapıtı yayımlandı. Arkadaşı Herbert Read’in bazı yazı ve denemelerini 1924’te Speculations (Kurgular) adlı bir kitapta toplayarak yayımlamasıyla birdenbire ün kazandı. Hulme’un öteki yapıtları, Read’in yayıma hazırladığı Notes on Language and Style (1929; Dil ve Üslup Üzerine Notlar) ve Sam Hynes’ın yayıma hazırladığı Further Speculations’tır (1955; Yeni Kurgular). Döneminin birçok önemli yazarı, Hulme’u büyük bir düşünür olarak kabul etmiştir. A.R. Jones’un The Life and Opinion of T.E. Hulme (1960; T.E. Hulme’un Yaşamı ve Görüşleri) adlı yapıtı, yorum ve değerlendirmelere de yer veren bir yaşam öyküsüdür.
kaynak:nkfu
Cemaleddin Mahmud Hulvi Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Cemaleddin Mahmud Hulvi; (d. 1574, istanbul – ö. 1654, İstanbul), Osmanlı mutasavvıf, yazar ve şairdir.
Saray helvacıbaşılarından Ahmed Ağa’nın oğludur. On dört yaşındayken babasıyla birlikte hacca gitti. Dönüşünde bir süre baba mesleği olan helvacılıkla uğraştıktan sonra devlet hizmetine girdi; Divan-ı Hümayun çavuşu oldu. 1599’da Uyvar Seferi’ne katılmadığı için zeameti geri alındı. 1601’de de görevinden ayrılarak kendisini tasavvufa verdi. Yenikapı Mevlevihanesi’nde Sünbüliye tarikatı şeyhlerinden Hasan Zarifi Efendi’ye bağlandı, ondan icazet aldı. 1619’da ikinci kez hacca gitti. Geri dönerken Mısır’ da Gülşeniye Tekkesi’ne konuk oldu ve Gülşenizade Necmeddin Hasan Efendi tarafından inabe ve irşadla görevlendirildi. İstanbul’da bir süre Davud Paşa Camisi vaizliği yaptı. Şeyh Zarifi Efendi’nin ölümünden sonra yerine geçen oğlu İbrahim Efendi ona halifelik verdi ve Şehremini’deki Şirvani Tekkesi’ne şeyh olarak atanmasını sağladı. Hulvi, kendi adıyla da anılan bu tekkede yaşamının sonuna değin şeyhlik etti.
Hulvi, 1609’da yazmaya başlayıp 1621’de tamamladığı en önemli yapıtı Lemezât-ı Hulviyye ez Lemehât-ı Ulviyye’de (1980, 2 cilt) dört halifeyi, mezhep imamlarını, On İki İmam’ı ve Halvetiye tarikatı büyüklerini anlatır. Şiirlerinin yer aldığı Divan’ı, Lâhicî’ nin Gülşen-i Râz Şerhi çevirisi olan Câm-ı Dilnevâz ve Taşlıcalı Yahya‘nın hamsesine nazire olarak yazdığı Hamse öbür yapıtlarıdır.
kaynak:nkfu
İdris-i Muhtefi Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
İdris-i Muhtefi; Hoca Aliyyü’r-rumi, İmam Aliyyü’r-rumi, İdris Ali Sultan olarak da bilinir, asıl adı Hacı Ali Bey (d. Tırhala [bugün Trikala, Yunanistan] – ö. 1615, İstanbul), Osmanlı mutasavvıf ve şairidir. Bayrami Melamilerinin (Hamzaviler) Hamza Bali’den sonra kutb saydıkları şeyhtir.
I. Süleyman’ın (Kanuni) sadrazamlarından Rüstem Paşa’nın terzisi olan amcasıyla birlikte İran Seferi’ne (1548) giderken, Ankara’ nın Kutluhan köyünde Bayramı Melamilerinin şeyhlerinden Hüsameddin ile görüştü. Onun yanında kalıp Melami eğitimi altında yetişti. Şeyh Hüsameddin’in öldürülmesi ya da hapisteyken ölmesi üzerine İstanbul’a gitti. Şeyhliğin yanı sıra ticaretle uğraştı. Ahi loncalarından büyük saygı gördü, peştemalcılar esnafını temsil etti.
Kırk altı yıl boyunca birçok mürit yetiştirdi ve Melamiliğin yayılmasında önemli rol oynadı. Müritleri arasında vezirler ve şeyhülislamlar da vardı. Kendisinden sonra Melamiliği sürdüren başlıca müritleri arasında Konyalı Muhyiddin Efendi, şair Tıfli Ahmed, Vezir Halil Paşa, Mesnevi yorumcusu Sarı Abdullah Efendi, Şeyhülislam Ebul Meyamin ve İznikli Fazıl Ali sayılabilir.
İdris-i Muhtefi aruz ve heceyle şiirler yazdı. Yunus Emre tarzında hece ile yazdığı ve Melamiler arasında çok ünlü olan Şathiye’si birçok kez şerh edilmiştir.
kaynak:nkfu
İhsan Raif Hanım Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
İhsan Raif Hanım; (d. 1877, Beyrut – ö. Nisan 1926, Paris, Fransa), Osmanlı kadın şairdir.
Osmanlı vezirlerinden Köse Raif Paşa’nın kızıydı. On yaşında İstanbul’a gitti. Babasının sürekli değişen görevi nedeniyle resmi okullara gidemedi. Adana’da Danyal Efendi’den, İstanbul’da Sadık Paşa ve dönemin öteki ünlü hocalarından özel dersler aldı. Müzikle ilgilendi ve Fransızca öğrendi. Güfte ve beste çalışmaları yaptı. Bazı şarkıları Rübab dergisinde E.R. imzasıyla yayımlandı,.
Önceleri aruz ölçüsüyle divan tarzında şiirler yazan İhsan Raif’in asıl önemi, Türk edebiyatında aruzun ağır bastığı bir dönemde hece ölçüsüyle şiirler yazan ilk kadın şair olmasından gelir. Hece ölçüsüne uygun sözcükler seçemediğinden şiirlerinde bazı uyumsuzluklar göze çarpar. Dizelerinde pastoral, epik ve lirik duygular egemendir. Rıza Tevfik’ten (Bölükbaşı) etkilenmiş ve olgunluk döneminde onun yolunda âşık tarzında şiirler de yazmıştır.
Hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerin bir bölümünü Gözyaşları (1914) adlı kitapta toplamıştır. Kadın ve Vatan (1914) adlı kitapçığı ise kahramanlık şiirlerinden oluşur.
kaynak:nkfu
Ibycus Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Ibycus; (ü. İÖ 6. yy, Samos [Sisam], İonya), Eski Yunanlı lirik şairdir. Eski Yunan lirik şiirinin dokuz ustasından biri sayılır.
İtalya’daki Yunan kolonisi Rhegion’dandı. Sicilya’dan ayrılarak Samos Adasına yerleşti ve Tiran Polykrates’in korumasına girdi. İlk dönem yapıtları önceleri Stesikhoros’unkilere çok benzetildiyse de günümüze ulaşan birkaç öykülü lirik parçasından, bunların belirgin bir özgünlük taşıdığı anlaşılmaktadır. Ibycus sonraları neşeli ve erotik şiirler yazmaya başladı. Aristophanes tarafından Anekreon’la birlikte “uyumun tuzu biberi” olarak nitelendi; Cicero ise onu, kendini aşk şiirine adamış biri olarak görüyordu. Sonradan çıkan bir efsaneye göre, Korinthos yakınlarında hırsızların saldırısına uğramış, öldürülmek üzereyken üstünden geçen turna sürüsünü, ölümüne tanık olsunlar diye çağırmıştı. Bir süre sonra hırsızlardan birinin turnaları Korinthos üstünde uçarken görüp, İbycus’un öcünü almaya geldiklerini ağzından kaçırması üzerine katillerin kimlikleri anlaşılmıştı. Öykü Schiller’in “Die Kraniche des Ibycus” (İbycus’un Turnaları) adlı şiirine konu olmuştur.
kaynak:nkfu
İbnü’l Mutez Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
İbnü’l Mutez; asıl adı abdullah (d. 1 Kasım 861, Samarra – ö. 29 Aralık 908, Bağdat), Arap şairdir. İslam edebiyatında edebi sanatların anlatıldığı ilk yapıt olan Kitabü’l-Bedi’nin (1935) yazarıdır. Abbasi halifesi Mutez’in (hd 866-869) oğluydu. Sa’leb ve el-Müberred gibi hocalardan dil ve edebiyat dersleri aldı. Hanedandan gelmesine karşın saray çevresinden ve siyasetten olabildiğince uzak durdu. Amcasının oğlu Halife Mutezid’in (hd 892-902) sarayında dönemin tanınmış bilgin ve şairleriyle tanıştı. Halifeye söylediği 20 methiye ve halifenin yaşamıyla başardığı işlerden söz eden 417 beyitlik uzun manzumesi Urcuzet fi’t-Tarihi’l-Mu’tezidbillah’la (1911) yaygın bir ün kazandı. Muktedir’in, 908’de Abbasi halifesi olmasından sonra sarayda başlayan ayaklanma üzerine, çeşitli çevrelerin ricasını kıramayarak tahta çıktı ve Murteza adıyla halife ilan edildi. Ama halifeliği yalnızca bir gün sürdü. Saray muhafızlarının saldırısı sırasında Bağdat’ta bir kuyumcunun evine sığındıysa da yakalandı ve boğularak öldürüldü.
Abbasiler döneminin en büyük şairlerinden olan İbnü’l-Mutez, bir ölçüde eski Arap şairlerini taklit etmiş, bununla birlikte özgün konulan da açık ve oldukça yalın bir üslupla işlemiştir. Bazı şairler onu taklit etmeye çalışmışsa da, hiçbir zaman onun yetkin anlatımına, akıcı diline ve zengin betimleme gücüne ulaşamamışlardır. İbnü’l-Mutez’in, Kitabü’l-Bedi dışındaki önemli yapıtları, döneminin Abbasi halifeleri ile yüksek düzeydeki görevlilerin yaşamöykülerini verdiği Tabakatü’ş-Şuarai’l-Muhdesin (1939) ve Der Diwan des Abdullah İbn al-Mu’tazz (1945) adıyla Almancaya çevrilen Divan’ ıdır.
kaynak:nkfu
İbn Rumi Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
İbn Rumi; asıl adı Ali bin el-abbas bin cureyc (d. 21 Haziran 836, Bağdat – ö. 896 ?, Bağdat), Arap şairdir.
Bizans kökenli bir ailedendi. Kâtiplik yapmak üzere yetiştirildi, ama şiire ilgi duydu ve methiye şairliğine yöneldi. Yirmi yaşında ünlü bir şair oldu. Methettiği kimseleri saray dışından seçti ve bağnaz bir Şii olduğundan Abbasi sarayına ancak yaşamının son yıllarında girebildi. Sa’leb, Muberred, Zeccac, Ahfeş ve İbn Serrac gibi dil bilginleri ile kurduğu ilişkiyi ölünceye değin korudu. Manzum yergileri yüzünden çok düşman kazandı; hatta bazen methettiği kimseler tarafından bile kovuldu. Bir söylentiye göre de Vezir el-Kasım tarafından zehirletilerek öldürüldü.
İbnü’r-Rumi şiirlerinde keskin bir gözlemcilikle dış dünyayı betimlemiş, saray yaşamından sahnelere yer vermiştir. Es-Sûli’nin alfabetik sıraya koyarak hazırladığı Divan’ının bir bölümü Muhammed Şerif (1917, 1922) ve S. Bustani (1961) tarafından yayımlanmış, ayrıca Divanından seçmeler yapılmıştır (1909, 1924, 1930).
kaynak:nkfu
António Nobre Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
António Nobre; (d. 16 Ağustos 1867, Porto – ö. 18 Mart 1900, Foz do Douro, Portekiz), şiirde nesnel gerçekçilikten ve toplumsal kaygılardan öznel lirizme ve estetik bakış açısına geçişi yansıtan yapıtlarıyla tanınmış Portekizli şairdir.
Varlıklı bir ailenin çocuğuydu. Önce Coimbra’da hukuk, ardından 1890-95 arasında Paris’te siyaset bilimi okudu. Paris’te, Fransız simgeci şairlerden etkilendi. Sağlığında yayımlanan tek kitabı So’nun (1892; Tek Başına) büyük bölümünü de orada yazdı. Portekiz’in kuzeyinde köylüler ve denizciler arasında geçirdiği çocukluğunun nostaljik anılarıyla dolu yapıt, geleneksel Portekiz şiirinin basit lirizmiyle simgeciliğin daha incelikli anlatımını birleştirir. İlk yayımlandığında hem olumlu, hem olumsuz tepkiler almışsa da sonradan Portekiz’in en yaygın okunan ve en çok taklit edilen şiirlerinden biri olmuş, Nobre’un izinden giden şairlere de Sosino Kuşağı adı verilmiştir. Nobre’un ölümünden sonra yayımlanan Despedidas (1902; Vedalaşmalar) ve Primeiros Versos (1921; İlk Şiirler) adlı iki şiir kitabı daha vardır.
kaynak:nkfu
Martin Opitz Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Martin Opitz von Boberfeld; (d. 23 Aralık 1597, Bunzlau, Silezya – ö. 20 Ağustos 1639, Danzig [bugün Gdansk, Polonya]), Alman şair ve edebiyat kuramcısıdır. Rönesans şiir kuramlarını Almanya’ya tanıtmıştır.
Frankfurt an der Oder, Heidelberg ve Felemenkli şair Daniel Heinsius’la tanıştığı Leiden’de öğrenim gördü. Çeşitli soyluların hizmetinde birçok kent dolaştı. 1625’te, İç Avusturya arşidükü Karl Joseph’in ölümü üzerine yazdığı bir ağıt sayesinde Karl Joseph’in oğlu İmparator II. Ferdinand tarafından başşair ilan edildi ve 1629’da, Almancada reform yapmayı amaçlayan edebiyat derneklerinin en önemlilerinden Fruchtbringende Gesellschaft’a (Verimli Dernek) kabul edildi. 1630’da Paris’e giderek Felemenkli şair, hukukçu ve klasik çağ bilgini Hugo Grotius’la tanıştı. 1635’ten ölümüne değin Danzig’de, Polonya kralı IV. Wiadyslaw’in sarayında sekreterlik ve tarihçilik yaptı. Birinci Silezya okulu adıyla bilinen şairler grubunun önderi olan Opitz, sağlığında döneminin en büyük Alman şairi ve en azından biçimsel özellikleriyle Alman şiirinin kurucusu sayılmıştır. Aristarchus sive de Contemptu Linguae Teutonicae (1617; Aristarkhos ve Toton Dilinin Hor Görülmesi Üzerine) adlı yapıtı, anadili Almancanın savunucusudur. 1624’te Joseph Scaliger, Pierre Ronsard ve Daniel Heinsius’un yapıtlarına dayanarak yazdığı Das Buch von der deutschen Poeterey (Alman Şiirinin Kitabı) adlı etkili yapıtı üslup, ölçü, uyak ve dilin arılığıyla ilgili kuralları ortaya koyar. Opitz bu yapıtında Alman şiirinin hece sayısına değil, sözcük vurgusuna dayanması gerektiğini savunarak şairlere aleksandren ölçüsünü kullanmalarını önerir.
Opitz’in şiirleri ifade güzelliği ve duygu yönünden pek zengin olmayan didaktik ve betimleyici yapıtlardır. Daha çok da, özenle seçilmiş temaları ve incelikli işçilikleriyle dikkati çekerler. Opitz’in gösterişli, zarif ve bilgi yüklü üslubu 18. yüzyılın ortalarına değin Alman şiirine egemen olmayı sürdürmüş, onun yapıtlarından esinlenen şairler ondan daha başarılı olmuşlardır. 1633’te yazdığı Trostgedichte in Widerwärtigkeit des Krieges (Savaşın İğrençliğine Karşı Avuntu Şiirleri) Hristiyan ölçülülüğüne bir övgüdür. Opitz ayrıca Heinsius, Grotius, Seneca ve Sophokles’ten çeviriler yapmış, Almanca yazılmış ilk opera olan Dafne’nin O. Rinuccuni’ye ait librettosunu kısmen çevirmiş, siyasal romanı (John Barclay’nin Argenis’î) Almanya’ya tanıtmış ve 11. yüzyıla ait Annolied ile Sir Philip Sidney’in Arcadia’sının Almanca basımlarını yayıma hazırlamıştır (1638). Opera Poetica (Şiirsel Opera) adlı yapıtı 1646’da yayımlanmıştır.
kaynak:nkfu
Gabriel Okara Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Gabriel Okara; (d. 12 Nisan 1921, Bumodi, Ijo, Nijerya), Afrika’nın sorunlarını derinlemesine ele alan yapıtlarıyla tanınmış Nijeryalı şair ve romancıdır. Şiirleri kendi ülkesinde yaygınlıkla okunmuş ve 1960’ların başlarında yabancı dillere çevrilmiştir. The Voice (1964; Ses) adlı romanı, ilginç bir dil denemesidir. Okara İjo dilinden İngilizceye çevirdiği bu yapıtta, İjo sözdizimini koruyarak Afrika’ya özgü düşünce ve imgeleri olduğu gibi aktarmayı amaçlamıştır.
Büyük ölçüde kendi kendini eğitti. Bir süre ciltçilik yaptıktan sonra radyo oyunları yazmaya başladı. 1953’te bir şiiri Nijerya Sanat Şenliği’nde ödül kazandı. 1960’a gelindiğinde, artık yetenekli bir yazar olarak tanınıyordu.
Okara’nın şiirlerinde kolektif bir ses egemendir. Simgelerin ustaca dengelendiği bir dizi zıtlıkla dolu bu şiirlerde, yaşamın aşırılıklarını uzlaştırma isteği (ölüm ve yaşam yaygın temalardır) ağır basar ve genellikle gündelik gerçeklikten bir coşku ve sevinç anına, sonra yeniden gerçekliğe dönülür.
Okara Afrika halk kültürünü, dinini, düşüncesini ve imgelerini şiirlerinin yanı sıra düzyazı yapıtlarında da işler. Düşüncelerini İjo dilinden İngilizceye olabildiğince doğrudan aktarmaya çalıştığı Voice’da kullandığı üslup, anadilinin ses yapısını, deyimlerini ve sözdizimini yansıtır. Okara bu yapıtında güncel konuları irdelerken, düzyazının yanı sıra şiire de yer vererek aydınlıkla karanlığın, idealizm ile maddeciliğin çatıştığı simgesel bir dünya kurmayı başarır. Kitap trajik bir sonla biter, ama okura kurtuluşun olanaklı olduğu, gelenek ve Batı ikilemini ortadan kaldıracak yeni bir düzenin gelişmekte olduğu sezdirilir. Kahramanının iç gerilimlerini ustaca ele alması, Okara’yı, kalıplaşmış karakterlerle yetinen birçok Nijeryalı yazardan üstün kılar.
Okara 1960’larda Enugu’daki Doğu Nijerya Hükümet Hizmetleri’nde, Nijerya İç Savaşı sırasında da Biafra’da istihbarat subayı olarak çalıştı. 1972-80 arasında Port Harcourt’ta Rivers Eyalet Yayınevi’nin yöneticiliğini yaptı. The Fisherman’s Invocation (1978; Balıkçının Duası) adlı şiir kitabı 1979’da Uluslar Topluluğu Ödülü’nü aldı. Okara ayrıca Nijerya’da çıkan Black Orpheus ve Uganda’da çıkan Transition dergilerinin de yazarları arasındaydı.
kaynak:nkfu
Haşim Nezihi Okay Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Haşim Nezihi Okay; (d. 1904, Amasya – ö. 9 Mayıs 1998, İstanbul), âşık edebiyatı konusundaki derlemeleriyle tanınan araştırmacı ve şairdir.
Trabzon Öğretmen Okulu’nu bitirdikten (1924) sonra ilkokul öğretmenliği yaptı. 1930’da yükseköğrenimini İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde dışarıdan tamamladı. Ortaokul ve liselerde Türkçe ve edebiyat öğretmenliği yaptı. 1969’da emekliye ayrıldı.
Daha çok düzyazı yapıtlarıyla tanınan Okay genç yaşta şiir yazmaya başladı. Çalışmalarını daha sonra halk edebiyatı alanında yoğunlaştırdı. Öğretmenlik yıllarında Anadolu’nun çeşitli yörelerinde yetişen âşıkların şiirlerini derledi. Çalışmalarını Âşık Sümmanî (1934), Everekli (Develili) Seyrani (1945), Dertli (1951), Dadaloğlu (1958), Köroğlu ve Dadaloğlu (1970) gibi yapıtlarında topladı. Türk folkloruna katkılarından dolayı kendisine 1983’te “İhsan Hınçer-Türk Folkloruna Hizmet Ödülü” verildi. Akşam Şarkıları (1934), Ilgar (1935), Ömrümden Yapraklar (1978) ve Atatürk ve İnkılâp Şarkıları (1981) adlı şiir kitapları vardır.
kaynak:nkfu
Şükûfe Nihal Başar Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Şükûfe Nihal Başar; (d. 1896, İstanbul -ö. 24 Eylül 1973, İstanbul), Cumhuriyet dönemi Türk şairlerindendir. Eczacı Miralay Ahmed Bey’in kızıdır. Babasının görevi nedeniyle çocukluğu Anadolu’da geçti. 1919’da İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’nü bitirdi, 1953’te emekli oluncaya değin İstanbul liselerinde tarih, coğrafya ve edebiyat öğretmenliği yaptı.
Mütareke yıllarında Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nde görev aldı. İlk şiirlerini aruzla yazdı. Daha sonra Milli Edebiyat akımına katıldı ve hececi oldu. Bu değişme dil ve biçim öğelerinin yanı sıra, içerik olarak da şiirine yansıdı. Böylece Şükûfe Nihal kadınca duyguların ağır bastığı (Yıldızlar ve Gölgeler, 1919) bir şiirden uzaklaşarak yurttaşça bir tavra (Su, 1933) yöneldi. Yedi şiir kitabından başka öykü (Tevekkülün Cezası, 1928) ve romanlar da (Renksiz Istırap, 1928; Yakut Kayalar, 1931; Çölde Sabah Oluyor, 1951) yayımladı. Ölümünden sonra Şükûfe Nihal / Şiirler (1975) adıyla şiirlerinden seçmeleri içeren bir kitabı yayımlandı.
kaynak:nkfu
Mehmet Başaran Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Mehmet Başaran; (d. 1926, Ceylanköyü, Lüleburgaz – ö. 27 Haziran, 2015 İstanbul), şair, roman ve öykü yazarıdır. Kepirtepe Köy Enstitüsü’nü ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü bitirdi (1946). Askerliğini yaparken bir grup köy enstitülü arkadaşıyla birlikte Yedeksubay Okulu’ndan çavuşa çıkarıldı. 1979’da emekli oluncaya değin öğretmenlik yaptı. Türkiye Öğretmenler Sendikası’nın kuruluş çalışmalarına katıldı, Marmara Bölgesi temsilciliğini üstlendi. Çeşitli ansiklopedilerde çalıştı.
1950’ler ve 1960’larda güçlenen köy edebiyatı hareketinin şiirdeki önde gelen temsilcilerinden biri oldu. Toplum düşüncesini didaktizme düşmeden yapıtlarına sindirdi. Ahlat Ağacı (1953), Nisan Haritası (1960) adlı şiir kitaplarında direnme ve umut temalarını iç içe geliştirdi. Aynı temalar, gözlem ve deneyimleriyle bütünleşmiş, olarak Aç Harmanı (1962), Zeytin Ülkesi (1964), Sürgünler (1970) gibi öykü kitaplarında; 1979 Orhan Kemal Roman Armağanı’nı alan Mehmetçik Memet’ te de (1978) görülür. Diğer eserleri; Yasaklı – Acının ve Sevginin Yurttaşı 2. baskı 2003 Cumhuriyet Kitapları, Köy Enstitüleri Özgürleşme Eylemi 3. Baskı 2003 Cumhuriyet Kitapları, Kuşatılmış Yaşam Günaydın Aşk 2006 Cumhuriyet Kitapları, Eylülün Kızgın Soluğu 2007 Cumhuriyet Kitapları, Yüreğinin Sesi Zeytin Ülkesi 2007 Cumhuriyet Kitaplarıdır.
Başaran, Elif Diye Bir Türkü (1976) ile 1970 TRT Sanat Ödülleri Yarışması başarı ödülünü kazanmış, denemeler (Çarığımı Yitirdiğim Tarla, 1955; Tonguç Yolu, 1974; Giz Kokan Suskunluk, 1991), anı (Sabahattin Eyuboğlu ve Köy Enstitüleri, 1990) ve çocuk kitapları da yayımlamıştır. Gök Ekin (1975), Meşe Seli (1982), Sis Dağının Başında Borana Bak Borana (1990) anılması gereken öteki şiir kitaplarıdır.
kaynak:nkfu
Wilfred Owen Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Wilfred Owen; (d. 18 Mart 1893, Oswestry, Shropshire, İngiltere – ö. 4 Kasım 1918, cephede, Fransa), savaşa karşı çıkan yapıtlarıyla tanınmış İngiliz şairdir. Şiirlerindeki teknik yenilikler, özellikle de asonans kullanımıyla 1930’ların şiirinde etkili olmuştur.
Birkenhead Enstitüsü’nde öğrenim gördükten sonra Londra Üniversitesi’ne girdi. 1913’te geçirdiği bir hastalıktan sonra Fransa’ya yerleşti. Bordeaux yakınlarında öğretmenlik yaparken, bir yandan da hiç yayımlanmayan “Minor Poems -in Minor Keysby a Minor” adlı kitabı üzerinde çalıştı. Keats’i örnek aldığı, çoğu oldukça iddialı bu ilk şiirlerde, şiiri bir zanaatçı gibi işlediği görülür.
1915’te Sanatçılar Bölüğü ne girdi. Cephede yaşadıkları, şiirinin hızla olgunlaşmasında önemli bir rol oynadı. Ocak 1917’den sonra yazdığı, savaşın acımasızlığına duyduğu öfkeyi ve “sığır gibi ölenler”e karşı duyduğu acımayı dile getirdiği şiirlerinde eşine az rastlanır bir betimleme gücü görülür. Owen Haziran 1917’de çürüğe ayrıldı. Edinburgh yakınlarındaki bir hastanede tedavi gördüğü sırada, savaşla ilgili düşüncelerini paylaşan ve şiirlerine ilgi duyan şair Sigfried Sassoon’la tanıştı. Sassoon’un şiirlerini okumak ve kendi yapıtlarını onunla tartışmak, Owen’in şiir anlayışında ve üslubunda büyük değişikliklere yol açtı. Ağustos 1918’de bölük komutanı olarak Fransa’ ya döndü ve Askeri Haç’la ödüllendirildi. Ateşkesten bir hafta önce öldürüldü.
Ölümünden sonra Sassoon’un yayımladığı tek ciltlik yapıtı Poems (Şiirler), İngiliz edebiyatının en dokunaklı savaş şiirlerini içerir. C. Day-Lewis’in yayıma hazırladığı toplu şiirleri 1964’te, erkek kardeşi William Harold Owen ve J. Bell’in yayıma hazırladığı toplu mektupları 1967’de, W. H. Owen’ in yazdığı Journey from Obscurity (Belirsizlikten Yolculuk) adlı yaşamöyküsü 1963-65 arasında yayımlanmıştır.
kaynak:nkfu
Dámaso Alonso Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Dámaso Alonso; (d. 22 Ekim 1898, Madrid – ö. 24 Ocak 1990, Madrid, İspanya), İspanyol şair, edebiyat eleştirmeni ve araştırmacıdır. 1927 Kuşağı olarak bilinen şairler grubunun üyesidir.
Madrid Üniversitesi’nde öğrenim gören Alonso 1923-36 arasında Madrid’deki Tarihsel Araştırmalar Merkezi’nde ders verdi. Valencia Üniversitesi (1933-39) ile Madrid Üniversitesi’nde (1939-68) profesörlük yaptı. Ayrıca Almanya, İngiltere ve sık sık da ABD’deki üniversitelerde konuk profesör olarak bulundu.
İlk şiir yapıtı olan Poemas puras (1921; Saf Şiirler) imgeleme ve özlü bir anlatıma dayanıyordu. Ama Alonso sonradan daha özgür ve karmaşık bir üslup geliştirdi; bu, özellikle en ünlü şiir kitapları olan Oscura noticia 1944; Karanlık Mesaj) ve Hijos de la ira’da 1944; Gazap Çocukları) görülüyordu. Poesías escogidas (Seçilmiş Şiirler) adlı kitabı 1969’da yayımlandı.
Bir edebiyat eleştirmeni olarak Alonso 17. yüzyılın barok şairi Luis de Góngora y Argote’nin Soledades (1927; Yalnızlıklar) adlı yapıtını yayıma hazırlayarak ve La lengua poética de Góngora (1935; Gongora’ nın Şiir Dili) gibi çeşitli deneme kitapları yayımlayarak bu şairin yeniden ünlenmesine katkıda bulundu. Eleştirideki ustalığını en çok Poesía española (1950; İspanyol Şiiri) adlı yapıtında ortaya koyan Alonso, aynca James Joyce, Gerard Manley Hopkins ve T. S. Eliot gibi yazarlardan da çeviriler yapmıştır.
kaynak:nkfu
Ernst Moritz Arndt Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında
Ernst Moritz Arndt; (d . 26 Aralık 1769, Schoritz bei Gartz, Rügen, İsveç – ö. 291 Ocak 1860, Bonn), Napoléon döneminde ülkesindeki ulusal uyanışı dile getiren yurtsever Alman yazar ve şairdir.
Stralsund, Greifswald ve Jena’da eğitim gördükten sonra Lutherci rahip oldu. Yirmi sekiz yaşında kilise görevlerini bırakarak bir süre Avrupa’da dolaştı. Almanya’ya dönerken Ren Irmağı boyunca gördüğü yıkık şatolar, bu yıkıma yol açan Fransızlara karşı içinde kin uyandırdı. Yolculuğuna ilişkin izlenimlerini Reisen durch einen Tei Deutschlands, Ungarns, Italiens, und Frankreichs in den Jahren 1798/99 (1801-03:1 1798-99 Yıllarında Almanya, Macaristan, İtalya ve Fransa’nın Bazı Bölgelerinde Yolculuk) adlı altı ciltlik yapıtında aktardı.
1800’de, Greifswald Üniversitesi tarih kürsüsünde ders vermeye başladı. Fransız saldırganlığı üzerine görüşlerini açıkladığı Germanien und Europa yı 1803’te yayımladı. Bunu izleyen Versuch einer Geschihte der Leibeigenschaft in Pommern und Rügen (1803; Pomeranya ve Rügen’de Serfliğin Tarihi Üzerine Deneme) adlı yapıtından üç yıl sonra İsveç kralı IV. Gustaf serfliği kaldırdı. Arndt, 1806’da Greifswald Üniversitesi’nde tarih profesörlüğüne getirildi. Aynı yıl Geist der Zeit’ı (Çağın Ruhu) yayımladı. Bu yapıtında yurttaşlarını Fransız boyunduruğundan kurtulmaya çağırdı. Napoleon’un hışmından kurtulmak için İsveç’e sığındı ve yurtsever ülkülerini broşür, şiir ve şarkılarıyla yurttaşlarına iletmeyi sürdürdü.
1809’da Almanya’ya döndü. 1812’de, Fransa’ya karşı verilecek kesin mücadelenin örgütlenmesine yardımcı olmak üzere Petersburg’a çağrıldı. O arada yeni yurtsever şarkılar ve makaleler yazdı. Savaştan sonra, 1818’de Bonn Üniversitesi kurulunca orada çağdaş tarih kürsüsü profesörlüğüne atandı. Aynı yıl Alman devletlerinin gerici politikalarını eleştiren Geist der Zeit’ın dördüncü bölümü yayımlandı. Reform isteklerinin cüretkârlığı Prusya hükümetini kızdırdı ve Arndt 1819 yazında tutuklandı. Kısa süre sonra serbest bırakıldıysa da ders vermesi yasaklandı. 1840’ta eski görevine getirildi, 1841’de de üniversite rektörlüğüne atandı. 1848 devrimci ayaklanmasından sonra Frankfurt am Main’daki ulusal mecliste yer aldı. IV. Friedrich Wilhelm’e imparatorluk tacını sunan heyette o da vardı; ama kralın tacı kabul etmemesine tepki göstererek toplumsal uğraşlardan çekildi. Arndt’ın bütün lirik şiirleri siyasal ülkülerden esinlenmiş olmadığı gibi, ona yalnızca bir şoven de denemez. 1804-18 arasında basılan Gedichte’nin (toplu basımı 1860; Şiirler) büyük bölümünü olağanüstü güzellikte dinsel şiirler oluşturur. Arndt’ın başka önemli yapıtları arasında, yaşamına ilişkin en güvenilir kaynak sayılan otobiyografisi Erinnerungen aus dem äusseren Leben (1840; Dış Yaşamdan Anılar) ve Meine Wanderungen und Wandelungen mit dem Reichsfreiherrn Heinrich Karl vom Stein (1858; Baron Heinrich Karl von Stein’la Gezilerim ve Avareliklerim) sayılabilir.
kaynak:nkfu
Harezmi… (3)
Buse Doğanay… (2)
Boran Kuzum… (1)
Kemal Satıcı… (1)
Mahmut Arslan… (1)
Walt Disney… (1)
Muzaffer… (1)
ÖMER ASLAN… (1)
Ali YÜCELEN… (1)
Kratika Sengar… (1)