Etiket: hakkında Ahmet Yesevi hayatı

Ahmet Yesevi Hakkında Bilgi

AHMET YESEVİ (?-1166)

Kurduğu tarikatle Türklerin manevi hayatına yüzyıllarca tesir etmiş bir Türk mutasavvuf şairidir. Hoca Ahmet Yesevi diye de anılır. Türkistan’da Sayran kasabasında doğdu, yedi yaşındayken babasını kaybetti, ablasıyla birlikte Yesi kasabasına yerleşti. İlk tahsil yıllarını orada geçirdikten sonra Buhara’ya giderek Şeyh Yusuf Hemedani’nin yanına girdi. Şeyhin büyük teveccühünü kazanarak onun üçüncü «halifesi» oldu, 1166 da onun yerine geçti. Fakat orada çok kalmadı. Tekrar Yesi’ye dönerek kendi tarikatını yaymaya başladı.

Yesevi’nin kurduğu tarikat göçebe Türkler arasında büyük bir rağbet görmüştü. Sir Derya havalisinde, Seyhun, Taşkent ve civarında büyük bir nüfuz kazandı. Böylece Ahmet Yesevi ilk büyük Türk tarikatini kurmuş oluyordu. Ölümünden sonra mezarının üzerine büyük bir türbe yapılmış, burası bütün civar ahalini bir ziyaret yeri haline gelmiştir.

Ahmet Yesevi tarikatinin propagandasını daha çok göçebe ve köylü halk üzerinde topladığı için, çok sathı ve basit bir din bilgisi olan bu halka hitabeden Yesevilik eski kabile gelenek ve inanışlarıyla karışmak zorunda kalmıştır. Daha sağlığında birçok «halife» lerini muhtelif Türk sabalarına yollamıştır. Gittikçe yayılan tarikat daha başka tarikatlerin de doğmasına yol açmıştır. XIII. yüzyılda Horasan’da Hayderiye, Anadoluda Babai ve Bektaşi tarikatlarının kurulmasına yol açmıştır.

Ahmet Yesevi’nin hece vezniyle yazdığı şiirler «Divan-ı Hikmet» adlı bir şiir kitabında toplanmıştır. Ancak, yapılan incelemeler «Divan-ı Hikmet» teki bütün şiirlerin Yeseviye ait olmadığını göstermektedir. Gerçek olan bir şey varsa o da şudur ki bu büyük adamın yazdığı hikmetler sonradan, dil, ruh ve mana bakımından, taklidedilmiştir.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , ,

Ahmet Yesevi Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Ahmet Yesevi Ahmet Yesevi;tasavvuf şairidir (?-Yesi 1166).

Ailesi, doğum tarihi, doğum yeri, öğrenimi üzerine hiçbir kesin belge ve bilgi yoktur; yaşamı konusunda çeşitli menkıbeler doğmuştur. Genel ve yaygın inanış Buhara’da bulunduğu, zamanın bilgin ve mutasavvıflarından Yusuf Hemedani’nin çevresinde yetiştiği, onun halifelerinden biri olarak Yesi’ye yerleştiği, görüş ve inançlarını, Yeseviye adıyla bilinen tarikatının ilkelerini yaymaya çalıştığı, Hz. Muhammed’in ölüm yaşı olan 63′ ünden sonra çileye çekildiği yolundadır. Mezarına Timur’un yaptırdığı türbe, kutsal bir ziyaret yeri olarak değerlendirilir. Bulunduğu çevreye tasavvuf inancıyla birlikte din ilkelerini de yaymakla uğraşmış olan Ahmet Yesevi’ nin bu amaçla yazdığı hikmet denilen sade dilli, hece vezinli dörtlükler uzun süre Maveraünnehir, Azerbaycan ve Anadolu’da yayılmış, onu izleyenlerce çoğaltılmış, adına bağlanan eser olan Divan-ı Hikmeti oluşturmuştur.

Divan-ı Hikmet, Ahmet Yesevi’nin adına bağlanan, tasavvuf konusunda, hece ölçüsü ve halk edebiyatı nazım biçimleriyle Türkçe yazılmış dörtlüklerden oluşan şiir kitabı. Şiirlerin tümünün Yesevi’nin olmadığı, şeyhlerine duydukları saygıyla adlarını anmadan şiir söyleyen Yesevi dervişlerinin ürünleriyle beslediği kesindir. 17. yüzyıldan daha gerilere tarihlenen yazmalar (henüz) ele geçmemiştir. Arada aruzla yazılmış bazı örnekler de vardır. 1878’den sonra birkaç kez basıldığı gibi dil ve tarihsel özellikleri üzerindeki bilimsel araştırmalar da sürmektedir. Hikmetler, Anadolu’da gelişen dinsel tasavvuf edebiyatında ilahiye dönüşerek yaşamışlardır.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , , ,