1979 yılında Muş’ta doğdu. İlkokulu Malatya İnönü İlköğretim Okulu’nda, orta okulu Muş Onpınar Ortaokulu’nda, liseyi Ankara Tuzluçayır Lisesi’nde tamamladı. Bir sene İngilizce hazırlık gördükten sonra 1997–2001 yıllarında Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nde eğitimini tamamladı. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalı’nda Yüksek Lisans yapan Fırat, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalı’nda doktorasını tamamladı. Fırat, evi bir çocuk babası.

7 Haziran 2015 Genel Seçimleri Cumhuriyet Halk Partisi 25. Dönem milletvekili adayıdır.