Etiket: Lina Wertmüller kimdir? Lina Wertmüller hayatı

Lina Wertmüller Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

Lina WertmüllerLina Wertmüller; (14.8.1928)

Wertmüller, bir avukatın kızı ve aristokrat İsviçreli bir ailenin torunu olarak Roma’da Arcangela Felice Assunta Wertmüller von Elgg von Braucich adıyla dünyaya geldi. Roma Tiyatro Akademisinde eğitimini 1951’de tamamladıktan sonra, önceleri bağımsız tiyatro alanında çalışarak oyuncu, reji asistanı, sahne dekorcusu ve yazar olarak tiyatronun hemen hemen her alanında deneyim kazandı. Bunun yanı sıra radyo, çeşitli gazete ve dergiler için yazı yazdı. 1962 yılında Wertmüller Federico Fellini’ye “8 1/2” adlı filminde reji asistanlığı yaparak sinemaya geçti.

1963: Yeni Gerçekliğin İzinde Wertmüller, Fellini’nin kameramanlığını yapan Gianni Di Venanzo’nun yardımıyla 1963’te çektiği I basilischi adlı ilk filminde, Apulya’nın bir kasabasındaki hayatı yeni gerçekçi bir yaklaşımla inceler. Burada genç erkeklerden oluşan bir grup, yaşamlarındaki boşluğu ve hayal gücünden yoksunluğu dedikodu ve geleneksel tavırlarla örtmeye çalışır. Wertmüller yan belgesel siyah/beyaz görüntülerle Güney İtalya’nın taşrasında çoğu tutucu ve artık maziye kanşmış toplumsal yapılanmaya sıkı bir biçimde bağlı olan, küçük adamların portresini çok yönlü bir şekilde çizdi.

1964’ten Sonra: Ticaretin Yolları Wertmüller ilk filmindeki stile bağlı kalmadı. Onun yerine 60’lı yılların ikinci yarısında yeniden tiyatroya yoğunlaştı ve birkaç senaryo yazdı. Film çalışmalarında düşük bütçeli ticari prodüksiyonlara yer verdi. Örneğin, televizyon için Rita Pavone adlı şarkıcıyı oynattığı üç hit film yaptı. İkinci filmi Questa volta parliamo di uomini (1965) ile o dönemin geçerli olan İtalyan komedi filmlerini taklit etti.

1972: Grotesk Melodramlar Wertmüller 70’li yılların başında grotesk melodram biçiminde, kendine özgü bir stil geliştirdi ve Giancarlo Giannini ve Mariangela Melato’nun şahıslarında stilinin ideal yorumcularını buldu. Mimi metallurgico ferrito nell’onore’de (1972) Machismo’yu ve proletaryanın küçük adam davranışlarını bir taşlamayla ele aldı. Bunu izleyen zamanda Wertmüller aşk, seks ve siyaseti birbirine karıştırmasıyla ve siyasal filmlerle ticari sinema komedileri arasındaki kararsızlığıyla İtalya’da “Persona non grata” (İstenmeyen Kişi) ilan edildi. Kişileri ve durumları çoğunlukla grotesk abartılarla sunan, hatta bunu yaparken adiliğe kaçmaktan da çekinmeyen Wertmüller, Muhafazakârları olduğu kadar, solcu aydınları ve feministleri de kendisine düşman etti.

1973 yılında çevirdiği Film d’amore e d’anarchia adlı tarihi film en çok tanınan yapıtıdır. Burada kırsal kesimden sa^bir adam Roma’da bir genelevde Mussolini’ye karşı bir suikast hazırlar ama bu iş fiyaskoyla sonuçlanır. Wertmüller bu yapıtıyla her ne kadar Faşist döneme ilişkin enstantane görüntüler yakalamayı başardıysa da, kendisi birinci derecede trajik ve komik öğelerin yanyana olmasıyla ilgileniyordu. 1974’te Tutto a posto niente in ordine filmiyle sanayi merkezi Milano’da yaşayan, fakir düşmüş göçmenlerin yaşantısını çok çarpıcı bir biçimde gözler önüne serdi. Burada esas konu İtalya’nın zengin Kuzey Bölgeleriyle fakir Güney Bölgeleri arasındaki çelişkiydi ve yönetmen kendine özgü gürültülü patırtılı mizah anlayışıyla bu çelişkiye ışık tuttu. Bir yıl sonra Pasqualino sette bellezze (1975) filminde bir Alman toplama kampındaki hayatı, grotesk deformasyonları ve kimi zaman zevksizliğe varan iç karartıcı mizahını ortaya koymak için kullandı. Oscar’a aday gösterilen bu film Almanya’da olduğu kadar, ABD’de de son derece eleştirel tepkilere neden oldu.

1977’den Sonra: Amerika ve Sonuçlar Wertmüller politik öğelerle tamamlanan popüler sinema kavramıyla Avrupa’da genellikle anlayışsızlıkla karşılanırken, Fellinı öğrencisi olarak 70’li yılların ortasında ABD’de barok görüntüleri sayesinde el üstünde tutuldu. Warner Brothers ile bir kontrat imzalayabildiyse de, The End of a World in a Night Full of Rain (1977) adlı filmin ticari başarısızlığından sonra bu anlaşma feshedildi.

Bunu izleyen yıllarda ise, 70’li yılların ilk yansında çektiği filmlerin düzeyine yaklaşamadı. Hep aynı stilin çeşitlemeleri zaman geçtikçe gücünü ve etkisini yitirdi. 1968’den beri sahne dekorcusu/heykeltıraş Enrico Job ile evli olan Wertmüller, ancak 1985’te yeniden dikkate değer bir yapıtla ortaya çıktı. Un complicalo intrigo di donne, vicoli e delitti adlı Napoliten ahlak gösterisinde Mafya’nın rüşvetçi, vahşi dünyasını itham etti ve Mafya mensubu adamlan ve uyuşturucu satıcılarını öldürmek suretiyle şiddete son vermek isteyen bir grup kadının saygınlığını ve gücünü belirtmek istedi.

lo speriamo che me la cavo (1993), Ninfa plebea (1996), Ferdinando e Carolina (“1999) yönetmenin 90’lı yıllarda çevirdiği filmlerden bazılarıdır.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , , , , , , ,