Etiket: William Shakespeare kimdir? William Shakespeare hayatı

William Shakespeare Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

William ShakespeareWilliam Shakespeare; İngiliz şair ve oyun yazarıdır (Warwickshire/ Stratfordupon-Avon 1564-ay.y. 1610).

Bütün zamanların en büyük edebiyatçılarının başında sayıldığı gibi, oyunları da dünyanın her yanında bugün de sahnelenir. Yaşamım aydınlatacak pek çok öğe yitiktir. 14 yaşına kadar okula gidebildi. İşleri bozulan babası onu kendi işinde çıkarak gibi kullandı. Kasım 1582’de 18 yaşındayken kendinden sekiz yaş büyük Anne Hathaway ile evlendi. Ertesi yıl Susanna adlı kızı, 1585’te de Judith ve Hammet adları verilen biri kız, biri erkek ikiz çocukları doğdu. 24 yaşındayken Londra’da tiyatro dünyasına girdiği, yetenekli bir oyuncu olarak göze çarpıp halk tarafından sevilip arandığı konusunda belgeler vardır. Londra’daki veba salgını üzerine kentten uzaklaştı, 1594’te yeniden sahneye döndü. Bu yıllar ilk oyunlarının da sahneye konduğu ilgi ve sevgi bulunduğu, beğenildiği, alkışlandığı yıllardır: VI. Henry (1590-1592), III. Richard, Yanlışlıklar Komedisi (Comedy of Errors) 1592, Titus And ronicus (1593), Hırçın Kız (The Taming of the Shrew) 1593-1594, Veronalı İki Centilmen (The Two Gentlemen of Verona) 1594, Love’s Labour’s Lost (Boşuna Aşk Çabaları) 1594, Romeo ile Jülyet (Romeo and Juliet) 1595, II. Richard (1595), Bir Yaz Gecesi Rüyası (A Midsummer Night’s Dream) 1595.

İlk aşamada başlangıç deneyimlerini sunan yazarın, özgür koşuk (serbest nazım), dikkatli uyaklar (kafiye), bağımsız dizeler kullandığı belirgindir. Tarihsel oyunlarının konularını belgesel kaynaklardan alır (Holinshed: Chronicles: Vekayinâmeler). Derebeylik yapısında ulusal bir devlete yönelen söz konusu olan İngiliz toplumunun halk kaynaklarına bütünüyle sahip çıktığı kentsel bir yaşamdır. Yurttaşlık bilinci uyanmakta, bireyle toplum zaman zaman çatıştığı için dram doğmaktadır. Böylece şair, sanatının ikinci aşamasına başlamış sayılır: King John (Kral J.) 1596, Venedik Taciri (The Merchant of Venice) 1596,

IV.Henry (1597), Kuru Gürültü (Much Ado about Nothing) 1598, V. Henry (1598), Jul Sezar (Julius Caesar) 1599, Windsor’un Şen Kadınları (The Merry Wives of Windsor) 1599, Nasıl Hoşunuza Giderse (As You Like it) 1599, On ikinci Gece (Twelfth Night) 1500-1601. Bu dönemde üslup olgunlaşır, oyun kişileri en inandırıcı kişilikleriyle canlı, dili ve anlatım esnek, yoğun, çok anlamlıdır.

Sanatının üçüncü dönemini 1600-1608 arasını kapsadığı kabul edilir. Büyük trajediler dönemi diye de nitelenen bu yıllarında Elizabeth egemenliğinin sonları, I. James’in saltanat başlangıcı söz konusudur. Siyasal kırılışlar, beğeni düzeyindeki inceliş, belki de sanatçının kişisel yaşam acılarından doğan etkiler eserini biraz değiştirir; daha karanlık bir dünya doğar, yorumunun güç olduğu saptanan sorun oyunlarını konu edinir: Hamlet (1600), Trolios ile Kressida (1601), All’s Well That Ends Well (İyi Biten Her Şey İyidir) 1602, Othello (1604), Ölçüye Ölçü (Measure for Measure) 1604, Macbeth (1605), Kral Lear (King Lear) 1606, Antonius ve Kleopatra (Anthony and Cleopatra) 1606, Coriolanus (1607), Atinalı Timon (Timon of Athens) 1607.

Kendisinin de sahneye çıktığı Lord Chamberlain’in Oyuncuları adlı topluluğa ortak olacak kadar para kazanan Shakespeare, bu topluluk için birbiri ardınca yazdığı oyunların getirdiği payla iyice varlıklı sayılmış olmalıdır (doğum yerinde toprak, ev satın aldığı, Stratford’un en iyi evini alarak babasına ayırdığı bilinir). Yıkım yüzünden tiyatrolarını karşı yakaya taşıyıp Globe Tiyatrosu’nu yaptıran topluluk, Kraliçe Elizabethen ölümünden (1603) sonra King’s Men (Kralın Adamları) adlı toplulukla I. James’e bağlandı, ilk kapalı tiyatroya da onlar eriştiler (Black friars) 1608.

Son dönem eserleri, yaşlılığın getirdiği olgunlukla bağışlayıcı, hoşgörülü, uzlaşmacı ürünlerdir: Pericles (1608), Cymbeline (1610), Winter’s Tale (Kış Masalı) 1611, Tempest (Fırtına) 1612, VIII.Henry (1612-1613). Şiirleri: Vernes And Adonis (1593), The Rape of Lucrece (Lucretia’nın Kaçırılışı) 1594, The Phoenix and the Turtle (Anka Kuşu ile Kaplumbağa) 1601, The Sonnets (Soneler) 1609. Bütün eserleri 1623’ten sonra yüzlerce kez düzeltilerek bir araya getirilmiş, pek çok değişik ‘külliyat’ sağlanmıştır. 1610 sonrasında doğum yerine yerleşen Shakespeare, yaşamının o döneminden beklenebilecek bütün mutluluklara ulaştığına dikkat çekilir. Eserleri bütün zamanların tiyatro sahnelerinde en seçkin ürünler olarak canlandırıldığı gibi sinema için de tükenmez bir hazine oldu, aynı eser birçok kez filme alınma koşuluyla sinema da bu büyük yazara süreklilikle sahip çıktı. Şiirleri dışında eldeki 37 oyununu sözcük sözcük inceleyen araştırmacı ve eleştirmenler şu noktalara dikkat çekerler: Londra seyircisi için yazmıştı, bu yüzden her kattan insanların beğeni düzeyine seslenen karışık ve dengesi zayıf bazı durumları vardır. Tiyatrodan beklenen, tiyatronun ne yapabileceğini en iyi bilen bir dehanın ürünü olan eserleri, üstün bir biçemin imge yoğunluğuyla dolu benzer bir dil ve anlatım ürünüdür, böylece bütün insanlığın kabul ettiği, benimsediği, saygın gördüğü bir edebiyat mirası olur.

kaynak:nkfu

Etiketler, , , , , ,