Zahirüddin Muhammed Babur Hayatı

Zahirüddin Muhammed Babur Aslen NERELİ , kimdir , kaç yaşında ,biyografisi , hakkında

May 28,2019 Yorum yazmalısınız, bence... Aslen Nereli tarafından oluşturuldu.

Zahirüddin Muhammed Babur; Baburlular Devleti’nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır (1483-1530). Cengiz Han’ın oğlu Çağatay Han’ın torunlarından olan Babur, babasının 1494’te bir kaza sonucu ölümü üzerine tahta geçti. Ancak daha ilk günlerinde amcası Sultan Ahmet ve dayısı Mahmut Han’ın saldırılarına uğradı. Karşılaştığı güçlükleri biraz da şansının yardımıyla atlatan Babur, Orta Asya’daki politik karışıklıkları değerlendirdi. Topladığı kuvvetleri Hindukuş Dağları’nı geçti. Kâbil’i kan dökmeden ele geçirdi (1504). Hindukuş ile Gazne arasındaki topraklara egemen olan Kâbil’de devletinin temellerini attı. 1505’te Sind kıyılarına kadar ilerledikten sonra Özbeklerin Horasan’dan çekildiğini duyunca Horasan üzerine yürüdü. Ancak Kâbil’de çıkan ayaklanmalar üzerine başkente dönmek zorunda kaldı (1506). 1507’de padişah unvanını alıp Şeybanilerin Şah İsmail’ce bozguna uğratılması üzerine Safevilerin de desteğiyle Maveraünnehir’e yöneldi. Buhara ve Semerkant’ı ele geçirdiyse de (1511) sonraki yıllarda Özbekler yeniden güçlendi. Safevilerin yardımına karşın Özbeklere yenilmekten kurtulamadı. 1514’te Kâbil’e döndü. 1519 ve 1520’de iki kez Pencap üzerine yürüdü ve bazı kentleri ele geçirdi. 1524’te Lahor’u alıp tüm Pencap’ı adamları arasında paylaştırdı. 1526′ da Panipat Savaşı’nda Deltü Sultanı İbrahim Lodi’yi yendi, sonraki yıllarda da Hindistan’ın içlerine seferlerini sürdürdü. 1530’da oğlu Hümayun’u kendine veliaht atadı ve devlet adamlarından onu hükümdar tanıyacakları konusunda belge aldı, kısa bir süre sonra öldü (1530). Çağatay Lehçesi’nin Ali Şir Nevai’den sonra ikinci üstün şairi sayılan Babur, klasik divan şiiri biçimleri içine günlük yaşam olaylarını da katmayı bilmiştir. Gazel, rubai, tuyug biçimindeki şiirleri Divan’nıda toplanmıştır: Anıları Babürnâme (Vekayi) kitabındadır. Aruz Risalesi, Mübeyyen (Fıkıhla ilgili eksik bir mesnevi) ele geçen eserleridir.

Babürnâme; Hint-Türk Devleti’nin kurucusu Zahirettin Muhammet Babur Şah’ın (1483-1530) anılarıdır. Bütünüyle özyaşamsal nitelikler taşıyan eser, Çağatay Lehçesi ile düzyazıyla saptanmış yalın dili, içten ve inandırıcı, doğal ve gerçekçidir. Babur 12 yaşında (1494) Fergana’da padişah olduğunu belirttiği günden başlayarak tüm yaşamını, gördüğü ve gezdiği yerleri, siyasal çekişmeleriyle savaş çarpışmalarını, çevresindeki insanlar üzerine yargılarıyla kişisel düşüncelerini doğrulukla anlatır; yer yer pişmanlıklarla kendi yanlışlarını da değerlendirip eleştirir. Bir adı da Vekayi (Olaylar) olan eserin değişik yazmaları birkaç kez bastırıldı; Batı dillerine olduğu gibi Türkiye Türkçesine de çevrildi: Vekayi (R.R. Arat, TTK yayınları, 2 cilt, 1943-1946); Babürnâme (R.R. Arat, Babur’un Hatıratı Bin Temel Eser dizisi, MEB, üç kitap 1970).